tag:blogger.com,1999:blog-20713480489635626482024-03-16T00:08:47.604-07:00Yaadeinनई-पुरानी, कड़वी-मीठी, पूरी और अधूरी यादें...Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.comBlogger990125tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-39935897087287533452017-08-13T21:11:00.000-07:002017-08-14T06:18:02.528-07:00अब तुम जल्दी ठीक होंगे<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">-</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4p_7GwAOgjAgg2_nL_d7KGLBLACy-Om9e_QoWZEyOkJBZJpsJhBBrGVUSkHs_QKWvriXrpmJfK3UdD9FoNzZsv0UEzm8vnBQYnejGzVdBRyD9O12bSbhDyYuuLkjQZyg-AAiD4mn-CIE/s1600/children+images+cartoon.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="216" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4p_7GwAOgjAgg2_nL_d7KGLBLACy-Om9e_QoWZEyOkJBZJpsJhBBrGVUSkHs_QKWvriXrpmJfK3UdD9FoNzZsv0UEzm8vnBQYnejGzVdBRyD9O12bSbhDyYuuLkjQZyg-AAiD4mn-CIE/s320/children+images+cartoon.jpg" width="320" /></a></span></b><br />
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">आज हमें एक मित्र ने काम की बात
बताई है। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वो मेरे घर नहीं आये थे। मैं ही
उनके घर गया। भयानक उलझन हो रही थी। बात करने कोई पात्र व्यक्ति मिला ही नहीं।
हमारी नज़र में ढंग के आदमी की पहचान वो होती है जो विधिवत चाय के लिए पूछे नहीं</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">बल्कि चाय ले आये। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">लेकिन प्रॉब्लम यह रही कि ऐसा भला
माणूस मिला नहीं। कोई सुनाने या सुनने वाला मिला नहीं। एक अदद पत्नी भी व्यस्त
रही। सोचने लगा कि न सुनने वाला और न सुनाने मिला और कुछ दिनों न मिला और कुछ दिन
तक ऐसी स्थिति बनी रही तो पागल हो जाऊंगा। यार कोई मिले तो। लेकिन राजनीती पर
बकवास सुनाने वाला न मिले। आज जमावड़ा वाला कीर्तन भी नहीं हुआ। सब दिल्ली गए हुए
थे</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">कोई राजनीतीक उठा
पटक करने। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">याद आया कि पड़ोस में रहने वाले एक
मित्र है। मैं उन्हें राजनीती सबसे कम बहस करते पाता हूँ। सिनेमा पर ज़बरदस्त बहस
करते पाता हूं ज्यादा मूड में तो तरन्नुम में रफ़ी का गाना सुनाने लगते हैं अगर
म्युज़िक शंकर जयकिशन का हो तो फिर तो फिर बात क्या। उठ कर गाने भी लगते हैं। यों
प्यानो भी उनके पास। कम दिक्कत देने वाले मित्रो में हैं। अलप भाषी हैं। मैं उनके
घर चला गया। थोङी तक कुशल-क्षेम का आदान प्रदान होता रहा। बहुत अच्छा लगा कि
इन्हें मेरी मानसिक उलझन का पता नहीं है। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">लेकिन आखिर वही हुआ जिसका भय था।
यार</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">तुम्हारी बीमारी
का क्या हुआ</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">? </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">फ़लाने
मनोचिकित्सिक के पास जाओ। मनोविज्ञान के हर मर्ज़ का इलाज़ है उनके पास। हम सर
झुकाये चुपचाप बहुत देर तक सुनते रहे। काफी देर तक वो बोलते रहे। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अचानक हमने पूछा - आज मैच की पोजीशन
क्या रही</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">? <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वो चौंके - यानी मैं तुम्हें घंटे
भर तो जो भाषण देता रहा</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">तुमने उसे सुना
ही नहीं। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मैंने कहा - नहीं। बिलकुल नहीं। इस
कान से सुनो और उधर से निकाल दो। यही गुरुमंत्र दिया है परसों एक डॉक्टर ने। और अब
कुछ बेहतर लग रहा है। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वो बहुत जोर से हंसे। अब तुम बहुत
जल्द अच्छे हो जाओगे</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">पिचले एक घंटे से
मैं तुम्हें यही समझा रहा था। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: red; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">१४ अगस्त २०१७ </span></b><b><span style="color: red; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-28055997929607307432017-08-13T06:29:00.000-07:002017-08-13T06:38:28.203-07:00भूख न लगना किस बीमारी के लक्षण?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b>- वीर विनोद छाबड़ा</b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj76rwfBUOAZjsspkwKIe6a8EIeR6hQ7D78eJf_IpVKrnk9G7r6W1iZEtROzpV_D9b4cYS5PxMDYrv_fncUjLuhpg4LRdbCnpRNDIWB72nBhBJyb5gKVclz297yeA8-PE54bwNTHfInAc/s1600/Hungry.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><b><img border="0" data-original-height="494" data-original-width="700" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj76rwfBUOAZjsspkwKIe6a8EIeR6hQ7D78eJf_IpVKrnk9G7r6W1iZEtROzpV_D9b4cYS5PxMDYrv_fncUjLuhpg4LRdbCnpRNDIWB72nBhBJyb5gKVclz297yeA8-PE54bwNTHfInAc/s320/Hungry.jpg" width="320" /></b></a></div>
<b>क़रीब महीना भर होने को आया है। भूख नहीं लगती है। पहले रोटी की भूख गायब हुई और अब चावल नहीं अच्छे लगते। वज़न भी कम हो गया है।</b><br />
<b>यार दोस्त तो देखते ही कृपालू हो जाते हैं - अरे, क्या हो गया? इतने मुरझाये हुए दिखते? डॉक्टर को दिखाया? क्या कहा?</b><br />
<b>हम जैसे टाल जाते हैं - आज से ठीक एक महीने बात दाह संस्कार है.और फिर चार दिन बाद क्रिया।</b><br />
<b>मित्र आश्चर्य चकित हो जाते हैं। शायद वो यही सुनना हैं।</b><br />
<b>हम जोर से हंस देते हैं। मित्र हैरान होते हैं।</b><br />
<b>हम हम उनका भ्रम मिटाने के लिए हंस देते हैं - डॉक्टर कहता है। आपकी उम्र और हाइट के हिसाब से वज़न ठीक है।</b><br />
<b>लेकिन मित्र पीछे पड़े हैं। फलां डॉक्टर को दिखाओ। लेकिन किसी ने यह नहीं कहा - चलो मैं चलता हूं, तुम्हारे साथ।</b><br />
<b>एक ने इतनी मेहरबानी ज़रूर की कि मैं तुम्हारे साथ चला चलता, लेकिन मुझे कल ज़रूरी काम है। और परसों साले के बेटे का कनछेदन। कानपुर जाना। </b><br />
<b>चटपटा खाना अच्छा लगता है। लेकिन डरता हूं कि कोई और प्रॉब्लम न हो जाये। मित्रगण भी एक कदम आगे बढ़ते हैं और दो कदम पीछे। कुछ गड़बड़ हो गयी तो सारा इलज़ाम मुझ पर आ जायेगा।</b><br />
<b>कल एक जगह से न्यौता आया था। पेशे से कैटरर हैं। अपना विज्ञापन ज्यादा करते हैं। कल भी बहुत बड़ा विज्ञापन लगा था। मसवारा, नामकरण, कनछेदन वगैरह वगैरह वगैरह। लगा जैसे कहना चाहते हैं कि यह सब संस्कार उचित दर पर सम्पन्न होते हैं।</b><br />
<b>वैसे हम उनके यहां जाते नहीं। लेकिन चले गए इसलिए कि चटपटे आईटम देख कर भूख खुल जाए। लेकिन ऐसा कुछ न हुआ। फिर उनका व्यवहार देख कर दिल और भी खराब हो गया। हमने व्यवहार पकड़ाया। उन्होंने हाथों से तौला। समझ गए कि रकम हलकी है। बेमन से पकड़ा। हमें उपेक्षित भाव से देखा।</b><br />
<a name='more'></a><br />
<b>हमारे एक मित्र भी थे साथ में।</b><br />
<b>हमारे प्रति मेज़बान का रूखा रवैया देखा तो मित्र को भय लगा कि उनके प्रति भी मेज़बान नज़रिया न बदल जाए। मित्र को लगा हमारी कुसंगत का वायरस आ जाय। लिफ़ाफ़ा हल्का हो जाए। जल्दी से कट गए हमसे।</b><br />
<b>फिर वो मेज़बान की परिक्रमा करने लगे। इधर हम बिना कुछ खाये-पिए पांच मिनट में लौट आये। उन्होंने हमें जाते हुए देखा भी। पुछा भी नहीं कि अभी अभी और अभी अभी चल दिए।</b><br />
<b>इधर हम घर आये। ब्रेड रखी थी। अरहर की दाल में डुबो डुबो कर खा लिया। और तब तक खाते रहे जब तक कि मन न भर गया। यह आइटम हमें अच्छा लगता है।</b><br />
<b>हफ्ता भर पहले हम यही आइटम भकोस रहे थे कि एक मित्र पधारे। हमें खाता देख वो बर्दाश्त नहीं कर पाए। उन्होंने हमें डरा दिया - चलाचली के आसार हैं। हमारे साले साहब की चचिया सास ऐसे ही गयी थीं। रात सोई और सुबह फ्लैट मिलीं। </b><br />
<b>अब कल हमें डॉक्टर के पास जाना ड्यू है। देखें भूख न को वो किस बीमारी के लक्षण बताते हैं वो, बशर्ते हम सुबह बिस्तर पर फ्लैट न पाए जायें। </b><br />
<b>---</b><br />
<b>१३ अगस्त २०१७</b><br />
<div>
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-68207160932123189512017-08-13T02:43:00.000-07:002017-08-13T02:52:37.086-07:00क्यों न दिखे यूसुफ साहब और काका एक संग?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: 14.0pt;">-
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वीर विनोद छाबड़ा </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0zWHuP9fsExWoccO8ZjHuYfs0-OxytAW-Yd5ZEw9XMkGoiS5kpatCxbione-cYBGVodV4GEW24rM7_nhA_m_Cv9tvPS3SX5o0DOgvG4yShXlfJ8o61PA18LhFompBYO_Nu4COlkiD6yQ/s1600/DilipKumar%2526RajeshKhanna.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="480" data-original-width="650" height="236" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0zWHuP9fsExWoccO8ZjHuYfs0-OxytAW-Yd5ZEw9XMkGoiS5kpatCxbione-cYBGVodV4GEW24rM7_nhA_m_Cv9tvPS3SX5o0DOgvG4yShXlfJ8o61PA18LhFompBYO_Nu4COlkiD6yQ/s320/DilipKumar%2526RajeshKhanna.jpg" width="320" /></a></div>
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप कुमार साहब पक्के परफेक्शनिस्ट थे। उन्हें एक-दो रिटेक में कभी आनंद नहीं
मिला। रिटेक पर रिटेक। वो बात दूसरी है कि अक्सर पहला वाला ही फ़ाईनल रहा। नतीजा - छह
महीने में तैयार होने वाली फिल्म दो साल में बनी और बजट भी बढ़ता चला गया। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">कुछ-कुछ ऐसे ही थे हमारे काका उर्फ़ राजेश खन्ना। खासतौर पर तब जब अमरदीप (१९७९)
से वो एक नए रूप में दिखे। उनके कैरियर में परफॉरमेंस के नज़रिये से ये यह एक शानदार
फिल्म थी और साथ ही बॉक्स ऑफिस पर सफलता की वापसी भी। और </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">'</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अवतार</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">' (</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">१९८३) इस परफॉरमेंस
की पराकाष्ठा थी। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप साब की धरोहर राजेश खन्ना में ही दिखती थी। दोनों पक्के स्टाइलिश और परफेक्शनिस्ट।
ख़बर थी कि दिलीप कुमार और राजेश खन्ना में बहुत पटरी खाती थी। अक़्सर शामें साथ गुज़रती
थीं। जाम के साथ राजनीति</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">फिल्म इंडस्ट्री और पारिवारिक मुद्दों पर लंबे डिस्कशन भी चले। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">लेकिन हैरानी होती है कि अदाकारी की दुनिया में </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">'</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मील के पत्थर</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">' </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">इन दो लीजेंड को एक-साथ
लाने की कोशिश क्यों नहीं की गई</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">? <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;"></span></b><br />
<a name='more'></a><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप कुमार-राजकपूर (अंदाज़)</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप कुमार-देवानंद (इंसानियत)</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप कुमार-संजीव कुमार (संघर्ष</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">विधाता)</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप कुमार-अमिताभ बच्चन (शक्ति)</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप कुमार-शम्मी कपूर (विधाता)</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिलीप कुमार-नसीरुद्दीन
शाह (कर्मा) और दिलीप कुमार-राजकुमार (पैगाम</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">सौदागर) जब एक साथ आये तो अदाकारी की दुनिया में नए गुल खिले। परफॉरमेंस की शौकीनों के कलेजों पर
ठंड पड़ी और तमाम एक्टर्स के इल्म में इज़ाफ़ा भी हुआ। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अगर ये दो लीजेंड आमने-सामने खड़े हुए होते तो हमारा दावा है कि अदाकारी की दुनिया
यकीनन पूरी तरह गुल से गुलज़ार हो गई होती और एक्टिंग की यूनिवर्सिटी में चल रही तमाम
किताबों का आख़िरी चैप्टर भी यूसुफ-काका की बेजोड़ परफॉरमेंस होती। हमें तो इस बात पर
भी बहुत तक़लीफ़ होती है कि दिलीप-राजेश-अमिताभ को एक साथ लेकर फ़िल्म बनाने का ख़्याल
किसी को क्यों नहीं आया</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">?<o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">सवाल यह है कि इसमें गलती किसकी है। यक़ीनन फिल्ममेकर की है। दुनिया को एक से बढ़
कर एक नायाब तस्वीरें देना फ़िल्मकार की ड्यूटी है। दिलीप कुमार और राजेश खन्ना अगर
एक छत के नीचे नहीं आ पाये तो हम तो कहेंगे कि फ़िल्मकार अपनी ड्यटी अंजाम देने में
नाक़ाम रहा है।</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">13 Aug 2017</span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-40385901158591569002017-08-12T13:04:00.001-07:002017-08-12T13:04:29.222-07:00शुक्ला जी के बेटे<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">-Vir Vinod Chhabra</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj8xYfv1mQAANTv3QvMvJsii2-ed_VILL1MDCIyEOvfRAdi2CsZ48sufTps27jnkwmnjTjoujOsNwdYahERXQaI1-ju0ZgRknomCKejlj4vj5fbHCii2D-ApdyzZthuwasBvj1UIz3ipI/s1600/Panditji+ke+bete.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="406" data-original-width="508" height="159" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj8xYfv1mQAANTv3QvMvJsii2-ed_VILL1MDCIyEOvfRAdi2CsZ48sufTps27jnkwmnjTjoujOsNwdYahERXQaI1-ju0ZgRknomCKejlj4vj5fbHCii2D-ApdyzZthuwasBvj1UIz3ipI/s200/Panditji+ke+bete.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">हमें याद है कि हमारे परिवार में एक बच्चे को
</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">'</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">पंडत</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">' </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">अर्थात पंडित कहा जाता था। कारण यह था कि न
वो मीट-मच्छी खाता था और न ही अपशब्द बोलता था। और इन सबसे दूर रहने वाली बच्ची </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">'</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">ब्राह्मणी</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">' </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">कहलाती थी।
खराब काम करने पर हमें </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">'</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">मलिच्छ</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">' </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">की उपाधि से विभूषित किया जाता था।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">हमारे सीनियर मित्र</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> Ravindra Nath Arora </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">रवींद्र नाथ अरोड़ा जी बताते हैं कि उन्होंने जब होश संभाला था तो उनकी पहचान </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">'</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">शुक्ला जी</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">' </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">के बेटे के
तौर पर थी। कारण वही था कि उनके पिता पूर्णतया वेजेटेरियन थे। मदिरा से घृणा तो थी
ही</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">मदिरा सेवन करने वालों से भी दूर रहा करते
थे। सदैव ज्ञान-ध्यान और पांडित्य की बातें करते थे। गीता</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">रामायण और
महाभारत सहित अनेक पुराणों का भी ज्ञान था। धार्मिक मुद्दों के अलावा सोशल
समस्याओं पर भी लोग सलाह-मश्विरा करने आते थे।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">कर्म से पक्के
ब्राह्मण और विद्वता में पंडित जी थे।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>अब ऐसा व्यक्ति अरोड़ा तो हो नहीं सकता। लेकिन
वो शुक्ला जी ही क्यों कहलाए</b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">? </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">कोई पांडे या मिश्रा क्यों नहीं</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">? </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">रवींद्र अरोड़ा
जी के कथनानुसार इसके पीछे धारणा यह हो सकती है कि उनके जैसे गुणों वाले कोई
शुक्ला जी पहले से ही उनके विभाग में काम करते होंगे। हमें शुक्ला जी का बेटा
कहलाने में गर्व भी होता था। अब तो वो पहचान खो गई है। जब कभी कानों में शुक्ला जी
की आवाज़ गूंजती</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">है तो कदम ठिठक जाते हैं। मुड़ कर देखता हूं।
लेकिन मुझे नहीं किसी ने किसी और को पुकारा होता है।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b><br />
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">नोट -</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">कभी कभी आदमी
अपने कर्मों से पहचाना जाता है</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; mso-ascii-font-family: inherit; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: inherit;">धर्म और जाति सेकंडरी बात है।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit","serif"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Helvetica; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-77952958848918075502017-08-12T03:35:00.002-07:002017-08-12T03:35:27.901-07:00अनजाने दोस्त <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">-वीर विनोद छाबरा </span></b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfcflaJZVQiD0k3shU9QXcDx1VqgFGA1OQYhrNK4RbrrZF7C1cqOyhnwGZzywuxdchPPsczhPRrkTU8a6ROkZD4HH-xuLhVBTCIfNR6iOC4WQ_umJKrnPF6pUu1U-QLrScBxsjnyk-DI0/s1600/Unknown+friends.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="171" data-original-width="295" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfcflaJZVQiD0k3shU9QXcDx1VqgFGA1OQYhrNK4RbrrZF7C1cqOyhnwGZzywuxdchPPsczhPRrkTU8a6ROkZD4HH-xuLhVBTCIfNR6iOC4WQ_umJKrnPF6pUu1U-QLrScBxsjnyk-DI0/s1600/Unknown+friends.png" /></a></div>
<b><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">हमारे एक अस्सी वर्षीय मित्र को खराब लगा जब एक सोसाइटी ने एक हमारे ८२ वर्षीय मित्र को न सिर्फ वयोवृद्ध घोषित किया गया बल्कि इसी नाते बाक़ायदा सम्मानित भी कर दिया। उन्हें बहुत खराब भी लगा। हम होते तो हमें भी बेहद बुरा लगता। भाड़ में सम्मान /</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">मित्र कहते हैं जब तक चलने और सोचने की शक्ति है। विचारों से भी प्रगतिशील हूं, तब तक मैं वयोवृद्ध कहलाना पसंद नहीं चाहूंगा । इस सम्मान को ससस्मान वापस करना चाहता हूं। </span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">मैं ठीक उनकी ही तरह के विचार रखता हूं। हा</span><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">लांकि बस में नहीं चल सकता। लेकिन मौका मिला तो चल भी सकता हूं।<br />लेकिन इंसल्ट पसंद नहीं करता। गुस्सा आता है। कैसी पीढ़ी? सीनियर का सम्मान नहीं करती। कल एक नेशनल बैंक की ब्रांच में खड़ा था। शायद उस समय सबसे सीनियर मैं ही था। किसी ने बैठने के लिए सीट ऑफर नहीं की। काउंटर पर बैठी एक लड़की, जो अपने व्यवहार से ऑफिसर रैंक की थी। क्योंकि उस समय वो सबसे ज्यादा एक्टिव और हेल्पफुल थी। उसने मुझसे कहा - अंकल आप जाएँ, आपका काम हो जाएगा। शाम तक आपके अकाउंट के पैसा पहुँच चाहेगा। बाहर मौसम बहुत ख़राब हो रहा है।<br />मैंने कहा - थैंक्यू मेडम, मौसम तो ख़राब हो चुका है। मेरे पास कार है, थोड़ा भीग ही जाऊंगा। कोई ग़म नहीं। आप नहीं जानती कि यह काम कितना ज़रूरी है। मेरे सामने बेटी के अकाउंट में पैसा ट्रांसफर हो जाएगा तो इत्मीनान हो ज्यादा हो। मैं उम्र के उस पड़ाव पर हूं कि कब क्या हो जाए, कुछ पता नहीं?<br />हमारी बात सुन रहा एक जवान उठा। सर, आप बैठें कृपया।<br />हमने ना-नुकुर की।<br />उसने हमें ज़बरदस्ती बैठा दिय। दस मिनट हुए थे, हमें बैठे हुए कि बैंक वाली मैडम ने सूचित किया कि पैसा अकाउंट में ट्रांसफर हो गया।<br />हमें चैन मिला। ऊपर वाले तेरा लाख लाख शुक्रिया। सही समय पर पैसा मेरी बेटी आकउंट में ट्रांसफर हो गया। हम कम्प्यूटर युग को इसीलिए बहुत शुक्रिया कहते हैं। हफ़्तों का काम चुटकियों में होता है। अन्यथा एक टेबुल से दूसरी टेबुल पर फाइल उठा कर रखने में चपरासी हफ्ता भर ले लिया करता है। </span></b><br />
<a name='more'></a><b><br />काम हो जाने के बाद मुझे बाद मुझे वहां से चले जाने चाहिए था। लेकिन मैं बैठा। बारिश मूसलाधार शुरू हो रही थी। कार थोड़ा दूर थी वहां से। इतनी दूर थी कि मैं बुरी तरह भीग सकता था।<br />मैं दूसरों को नसीहत दिया करता हूं बारिश के दिनों में कार में छाता ज़रूर हैंडी रखें, कब काम आ जाए पता नहीं। आज हमें अपनी नसीहत हमें याद रही थी। मैं बैंक वाली मैडम को बता रहा। भाषण देना आसान है, अमल करना बहुत मुश्किल। खैर हमें एक फायदा हुआ। बैंक की तरफ से फ्री में चाय मिल गयी।<br />बारिश हल्की हो। मैंने मुंशी पुलिया तक ऑफर दिया। दो तो वहीं के थे। एक मैडम थोड़ा आगे सेक्टर 14 की थीं। उनके साथ एक शरारती पोता था। कार में जाने की ज़िद्द कर रहा था।<br />मैंने कहा - नो प्रॉब्लम। मैं वहां तक चला जाऊंगा।<br />मुझसे पहले उछल कर आगे बैठ गया - पहले मैं बैठूंगा।<br />मुझे बारिश कभी अच्छी नहीं लगी। लेकिन कल की दोपहर बहुत अच्छी लगी। काश बारिश रोज़ाना हो और उसी वक्त मुझे ज़रूरी काम से निकलना पड़े। जाते समय और लौटते समय किसी को लिफ्ट का ऑफर दूं और कोई शरारती बच्चा आगे बैठने की ज़िद्द करे। एक नन्हा मित्र मिले और घर का ठीक ठीक एड्रेस भी पूछे - बाबा दुबारा कब इधर से निकलना होगा?<br />---<br />१२ जुलाई २०१७</b><br />
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-82841608822586485442017-08-11T13:41:00.002-07:002017-08-11T13:47:12.908-07:00दो बीघा ज़मीन।<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>-</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3tLcASBhV_vNvTAq9E20iYzvMYWV8LwsG1lQMnDXLpbWzJv6jllFvsdHegIjAyKnquOC7HIIKUuNuFimEW_W9D1Ggrm73GSjYjYmaCUoanGpDsqinuE7BDwWrOz_7RZKuQ3PszAg_UYg/s1600/20balraj-sahni3.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="578" data-original-width="550" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3tLcASBhV_vNvTAq9E20iYzvMYWV8LwsG1lQMnDXLpbWzJv6jllFvsdHegIjAyKnquOC7HIIKUuNuFimEW_W9D1Ggrm73GSjYjYmaCUoanGpDsqinuE7BDwWrOz_7RZKuQ3PszAg_UYg/s200/20balraj-sahni3.jpg" width="190" /></a></div>
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बिमल रॉय </span>'</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दो बीघा ज़मीन</span>'
(</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">१९५३) बनाने की योजना बना रहे थे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कहानी कुछ यों थी।
लगातार दो साल सूखा पड़ा। एक किसान शंभू महतो को दो बीघे का खेत ज़मीदार के पास गिरवी
रखने को मजबूर होना पड़ा। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">शंभू पर ज़मींदार दबाव
बनाता है कि या तो खेत बेच दे या फिर क़र्ज़ चुकाओ। पुरखों की ज़मीन है। शंभू किसी भी
कीमत पर बेचने को तैयार नहीं। वो क़र्ज़ के ६५ रुपये का चुकाने के लिए अपना सब कुछ बेच
देता है। पत्नी के गहने भी। लेकिन ज़मींदार ने धोखाधड़ी करके २३५ रुपये का क़र्ज़ निकाल
दिया। कोर्ट में भी शंभू को न्याय नहीं मिला।
</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मगर शंभू हताश नहीं
होता। वो तय करता है कि शहर जाऊंगा</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">खूब मेहनत-मज़दूरी करेगा।
खूब पैसा कमायेगा। और ज़मींदार का क़र्ज़ अदा करके पुरखों की दो बीघा ज़मीन छुड़वायेगा।
</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">शंभू कलकत्ता आता है।
वहां वो हाथे ताने रिक्शा चलाता है। मगर शहर में ज़िंदगी इतनी आसान नहीं है। हालात इतने
विषम हो जाते हैं कि शंभू शहर से कुछ हासिल होने की बजाये अपना सब कुछ गंवाना पड़ता
है। थक-हार कर वो गांव लौटता हैं तो देखता है कि उसकी दो बीघा ज़मीन नीलाम हो चुकी है।
और ज़मींदार उस पर फैक्टरी बनवा रहा है। शंभू निशानी के तौर मुट्ठी भर मिट्टी बटोरता
है। लेकिन सुरक्षा कर्मी उसे ऐसा करने से भी मना कर देता है। निराश शंभू वहां से चल
देता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">शंभू के इस किरदार
के लिए बिमल रॉय को किसी दुबले-पतले मेहनतकश चेहरे की ज़रूरत थी। एक दिन किसी ने उनके
सामने बलराज साहनी को खड़ा कर दिया। सूट-बूट के साथ टाई और फिर ऊपर से अंग्रेज़ों को
भी मात करने वाली नफ़ीस अंग्रेज़ी। बिमल रॉय को जैसे गुस्से का दौरा पड़ा। एकदम से नकार
दिया। बाद में बड़ी मुश्किल से माने। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कामयाबी की इस बामुश्किल
सीढ़ी को बलराज पार गए। लेकिन अभी इससे भी कठिन</span></b><b><span lang="HI"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मुश्किलों का दौर बाकी
था। सिर्फ वेश-भूषा किसान की धारण करने से कोई मेहनतकश नहीं बन जाता। मेहनतकश की यंत्रणा
से गुज़रना भी होता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">झुलसाने वाली गर्मी</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">तपती सड़क और नंगे पांव बलराज </span>'</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हाथे ताने रिक्शा</span>' </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">खींचने के लिए तैयार
खड़े हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बेतरह भागदौड़ वाला
शहर कलकत्ता। अगर पता चले कि शूट चल रही है तो ट्रैफिक रुक जाये। जाम लग जाये। शहर
की ज़िंदगी थम जाये। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बिमल रॉय ने कैमरा
कार में कुछ इस अंदाज़ में छुपाया कि किसी को नज़र न आये। शहर की ज़िंदगी चलती रहे।</span></b><br />
<a name='more'></a><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";"> </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">तपती सड़क</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नंगे पांव। </span>'</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">एक्शन</span>' </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सुनते ही बलराज भागने
को मजबूर। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">एक भारी-भरकम आदमी
उन्हें रोकता है। पूरे अधिकार से रिक्शे पर बैठता है और बोलता है</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">फलां जगह चलो। लेकिन
यह तो स्क्रिप्ट का हिस्सा नहीं। मगर बिमल रॉय कट नहीं बोलते हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">इधर बलराज ने इससे
पहले कभी रिक्शा नहीं चलाई थी और न कभी इंसान को खींचा था। फिर भी वो उफ़्फ़ तक नहीं
करते। वो रिक्शेवाले की खाल में घुस कर रिक्शेवाले को मात देने पर उतारू हैं। माथे</span>,</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">चेहरे और शरीर के हर
हिस्से से चूता बेहिसाब पसीना। सांस फूल रही है। बुरी तरह हांफ रहे हैं। थकान से कांपती
टांगे। बलराज रुकते नहीं हैं। अदाकार पर किरदार हावी। गंतव्य पर पहुंच कर मोटा सेठ
बलराज के हाथ चंद सिक्के रखता है। बलराज उस रकम को देखते हैं। उनकी आंखों में चमक है।
ज़िंदगी में पहली मरतबे पसीना बहा कर कमाने का
मतलब समझ में आया। फख्र होता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">इधर कार में बैठे बिमल
रॉय बोलते हैं -कट। कैमरा शूट बंद करता है। बिमल रॉय बेहद खुश हैं। क्या क्लासिक सीन
शूट किया है। </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">--- </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">12 Aug 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">posted in 2290dee.blogspost.in </span><o:p></o:p></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-45606698127554513202017-08-10T11:30:00.004-07:002017-08-11T13:48:13.271-07:00छपवा ही लें पुस्तक<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>- </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpLmLTvZAbS8c5Tek0MkRHLYJs_O3IVDTQ1R9Yd0fxXsEBHsp67SO-MaF8oqQjK7JJZ-GeuQo9bQRLo6YDhYalIVYIQ1BgccrP3vJ_eWhcivp118qTRkZZcX_9qlfq1sp63-hhk_5tX3k/s1600/books-cartoon-pictures-26.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="1237" data-original-width="1054" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpLmLTvZAbS8c5Tek0MkRHLYJs_O3IVDTQ1R9Yd0fxXsEBHsp67SO-MaF8oqQjK7JJZ-GeuQo9bQRLo6YDhYalIVYIQ1BgccrP3vJ_eWhcivp118qTRkZZcX_9qlfq1sp63-hhk_5tX3k/s320/books-cartoon-pictures-26.jpg" width="272" /></a></div>
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">आज सुबह सुबह ही आ
धमके हमारे एक बड़े भाई। दद्दा कहते हैं हम उन्हें। बोले - क्या लिख पढ़ रहे हो</span>?
<o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमने कहा - फेस बुक
भर रहा हूं और उसी में से कुछ चुनींदा लेख और ज़िंदगी से उठाये किस्से-कहानियां ब्लॉग
में भी डालते चलता हूं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दद्दा भन्नाये - बस
यही करते रहना। किसी दिन निकल लोगे ऊपर। अब अपने ऊपर जाने की ख़बर तुम खुद तो फेस बुक
पर डालोगे नहीं और तुम्हारे आस-पास रहने वाले दोस्तों-रिश्तेदारों को फेस बुक पर ठीक
से नाक पौंछने तक की भी तमीज नहीं। किसी को तुम्हारे अंतर्ध्यान होने का कैसे पता चलेगा</span>?
<o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमने कहा - नहीं दद्दा</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ऐसी बात नहीं। कई सयाने हैं। हमारे पल-पल की ख़बर रखते हैं। कोई न कोई देर-सवेर
फेस बुक पर चेंप देगा। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दद्दा बोले - अच्छा
ठीक। फेस बुक पर ख़बर भर होने से क्या होगा</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">पांच-छह सौ लोग तुम्हारा
मरना लाईक करेंगे। सौ के करीब कमेंट आ जायेंगे - दुखद। बुड्ढे को विन्रम श्रद्धांजलि।
हो गया तुम्हारा पटाक्षेप। दो-चार दिन यही चेलगा। इसके बाद कोई कोई नाम लेवा नहीं रहेगा।
कोई पुस्तक नहीं लिखोगे तो यही होगा। पुस्तक होगी तो लोग पढ़ेंगे</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हो सकता है सहानुभूति
में मरणोपरांत कोई ईनाम-विनाम मिल जाए। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमने कहा - दद्दा</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">क्या लाभ। हम तो जीते-जी तो एन्जॉय कर नहीं पाएंगे। और फिर हमें कोई शेक्सपीयर
या मुंशी प्रेमचंद तो बनना नहीं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दद्दा बोले - तुम रहोगे
लल्लू के लल्लू। तो मत मरो। कौन मरने को कहता है</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सब इंतेज़ाम अब जीते
जी होने लगा है। हर प्रोग्राम का पैकेज है। कल्लू हलवाई से लेकर प्रदेश मुखिया तक से
विमोचन करा दें। फिफ्टी-फिफ्टी करो तो किसी कॉरपोरेट घराने से पचास लाख ईनाम दिलवा
दूं। इत्ता जुगाड़ तो है हमारा। फिर घूमना मुर्गे की तरह गर्दन ऊंची करके</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जगह जगह बांगे देते
फिरना। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हम दद्दा की बातों
में बह गए। हमें याद आया कि किशोरावस्था में जिस दिन स्वतंत्र भारत में हमारा लेख छपता
था तो चारबाग़ की गुरुनानक मार्किट में हम सीना फुला कर टहला करते थे। एक दिन हमारा
ही छपा आर्टिकल पढ़ रहे एक किरयाने वाले ने हमें टोक दिया - पिताजी से कहना</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">पिछले महीने का उधार नहीं चुकाया तो अगले महीने राशन नहीं मिलेगा। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">इधर दद्दा बता रहे
थे - अगर चाहते हो कि तमाम लायब्रेरियों में तुम पड़े रहो तो कम से कम दो-चार किताबें
तुम्हारी ज़रूर आनी चाहियें। और कुछ न सही ब्रेन वेव पर ही लिख दो। हवा-हवाई किले। उड़न
तश्तरियां। आजकल यह मैटेरियल भी खूब बिक रहा है। सरकारें भी खूब खरीद रहीं हैं। किसी
पाठ्यक्रम में लगवा दूंगा। वैसे अंग्रेजी के प्रकाशक भी इसी की तलाश में रहते हैं।
</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमने शंका ज़ाहिर की
- लेकिन हमारी लिखी पुस्तकें पढ़ेगा कौन</span>? </b><br />
<a name='more'></a><b>
<o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दद्दा ने छूटते ही
जवाब दिया - कौन दूसरों को पढ़ने के लिए छपवाता
है</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">किसे फुरसत है</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">और पढ़ने वाले हैं ही कितने। बहुत ज्यादा आधा परसेंट। तुम मेरी
पढ़ लो और मैं तुम्हारी। चाहो तो एक-दूसरे की प्रशंसा कर लो या आलोचना। हर किताब के
आठ-दस विमोचन। ऊपर का कवर और टाईटिल बदल दो हो गयी नई किताब। फिर आठ-दस विमोचन। पुस्तक
मेलों में टहल लेना। जहां कोई नामी गिरामी लेखक मिले</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ज़बरदस्ती उसके हाथ
में पकड़ा दो किताब और चिपक जाओ</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सेल्फ़ी के लिए। और फिर चेंप फेस बुक पर। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमने कहा - व्हाट ऐन
आईडिया सर जी। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दद्दा तब तक हमारी
तीन बार चाय सुड़ुक चुके थे। अगर मोबाईल न बजा होता तो चौथी भी हलक़ के नीचे उतारते।
</span><o:p></o:p></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वैसे हम दद्दा की इतनी
बात से सहमत हैं कि एक पुस्तक हम अब छपवा ही लें। बाकी जो होगा</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">देखा जायेगा। </span><o:p></o:p></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">11 August 2017</span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-49232116060574625312017-08-09T03:56:00.001-07:002017-08-13T02:54:42.044-07:00कड़ी मशक्कत से मिली इज़्ज़त<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>-</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अरब देश में बुखारी
नाम के एक ज्ञानी-ध्यानी रहते थे। वो अपने ईमानदारी और साफगोई के लिए दूर दूर तक प्रसिद्ध
थे। रोज़ सैकड़ों लोग उनसे सलाह-मशविरा करने आते थे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">एक बार बुखारी को समुंदर
पार मुल्क से बुलावा आया कि अपने नेक ख्यालात और तजुर्बों से इस मुल्क के बंदो को भी
अमीर करें। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बुखारी निकल पड़े समुंद्री
जहाज़ से। अपने नेक ख़यालात की वज़ह से उन्होंने बहुत जल्दी उस जहाज के बाकी मुसाफ़िरों
के दिलों में भी जगह बना ली। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">उसमें एक मुसाफ़िर उनके
बहुत करीब आ गया। वो भी बुखारी की तरह नेक और तालीमी बंदा बनना चाहता था। बुखारी भी
उस पर बहुत यकीन करने लगे थे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नज़दीकियों की वज़ह से
वो मुसाफ़िर बहुत जल्दी बुखारी के बारे में सब कुछ जान गया। उसे यह भी पता चल गया कि
बुखारी के पास सफ़र खर्च के लिए एक हज़ार दीनारें भी हैं जो एक थैली में बंद हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दौलत देख उस मुसाफ़िर
का मन बेईमान हो गया। उसने उन दीनारों को हड़पने की एक चाकचौबंद साज़िश रची। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अगली सुबह वो उठ कर
चीखने-चिल्लाने लगा - हाय मैं बर्बाद हो गया। लुट गया। किसी ने मेरी एक हज़ार दीनारें
चुरा लीं हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जहाज पर हड़कंप मच गया।
सारे मुसाफ़िर एक-दूसरे को शक़ की निग़ाह से देखने लगे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जहाज के मुलाज़िमों
ने उस मुसाफ़िर से कहा - घबड़ा मत। जो भी चोर है। इसी जहाज में है। वो बच कर जा नहीं
सकता। अभी सबकी तलाशी हो जाती है।</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बुखारी समेत तमाम मुसाफ़िर
भी इसके लिए तैयार हो गए। इस पर उस मुसाफ़िर को हैरत हुई - बुखारी इतनी जल्दी कैसे तैयार
हो गए</span>? <o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बहरहाल जब बुखारी का
नंबर आया तो मुलाज़िमों ने उनकी तलाशी लेने से इंकार कर दिया - आप जैसे नेक बंदे की
तलाशी हम नहीं ले सकते। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मगर बुखारी ने सख्ती
से कहा - नहीं भाई। मैं अनोखा नहीं। एक आम आदमी हूं। मेरी तलाशी ज़रूर लीजिये। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बहुत ज़ोर देने पर बुखारी
के तलाशी हुई। मगर चंद दीनारों के सिवा कुछ न निकला। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">उस मुसाफ़िर को बड़ी
हैरानी हुई - आखिर कहां चली गयी हज़ार दीनारों वाली वो थैली</span>? <o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">उसने डरते-डरते बुखारी
से पूछा - मुझे यकीन नहीं हो रहा। आखिर वो थैली गयी कहां</span>? <o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बुखारी मुस्कुराये
- दोस्त</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अगर मेरे सामान में से वो थैली बरामद हो जाती तो मेरी इज़्ज़त</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ईमानदारी और मेरी सफाई के मद्देनज़र मेरा कुछ न बिगड़ता। मगर शक़ के घेरे में ज़रूर
हमेशा रहता। ज़िंदगी में मैंने कड़ी मेहनत से ईमानदारी और इज़्ज़त कमाई है। इन पर आंच आये
या धब्बा लगे यह मुझे किसी कीमत पर मंज़ूर नहीं। इसे मैंने दौलत से नहीं खरीदा था। दौलत
तो मैं फिर बेशुमार कमा लूंगा। इसलिए मैंने वो थैली समुंदर में फ़ेंक दी। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वो मुसाफ़िर बेहद शर्मिंदा
हुआ। और बुखारी का हमेशा के लिए मुरीद बन गया। </span><o:p></o:p></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नोट - दादा-दादी</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नानी-नाना और माता-पिता की पोटली की कहानियां जो आज इधर-उधर यूं ही बिखरी पड़ी हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-69145697393682962492017-08-09T03:35:00.002-07:002017-08-13T02:56:21.878-07:00चैनल मीडिया तय करता है समाज के ठेकेदार<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>- </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgo76tJl0C4yAJJodcHOaDSUWA2O8nlPIGwR7TroIcLiyZe8w4IGmmeGb65UuPMsXsA61hcqXoexvc0OPzWKt_ZxshbvtSsSxdyd2HmCLJ2tjnH40F4IDTzrWrXVez3-UwScSkMaQJwpsY/s1600/Media+check.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="164" data-original-width="307" height="106" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgo76tJl0C4yAJJodcHOaDSUWA2O8nlPIGwR7TroIcLiyZe8w4IGmmeGb65UuPMsXsA61hcqXoexvc0OPzWKt_ZxshbvtSsSxdyd2HmCLJ2tjnH40F4IDTzrWrXVez3-UwScSkMaQJwpsY/s200/Media+check.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बरसों से देख रहा हूं।
सुबह-सुबह बाथरूम में घुस गए। घंटों लगाए। जम कर पानी बहाया। १०८ दफे ओम नमो शिवाय
किया। पता नहीं नहाये भी कि नहीं। सर्दी के दिन हुए तो निसंदेह नहीं नहाया। मुंह-हाथ
धोना ही पर्याप्त रहा। शीशा देखा। माथे पर लंबा और गहरा लाल-सिंदूर वाला टीका लगाया।
गले में मणके वाली माला पहनी। खुद से बोला - जय श्री राम। और हिन्दू समाज के स्वयंभू
प्रतिनिधि बन गए। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ऐसा ही नज़ारा एक और
भी है। बाथरूम गए। पानी तब तक जा चुका है। इसलिए हल्का गुसल लिया। यह रोज़ की कहानी
है। बेगम कहते कहते हार गई कि पहली नमाज़ के वक़्त उठा करो। बहरहाल</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">उन्होंने टखनों से
ऊपर तक का अलीगढ़ीया पायजामा पहना। हवा में फहराती डाई की हुई लंबी दाढ़ी। सर पर काली
टोपी। बदन पर कुरता। घड़ी में वक़्त देखा। घर पर ही नमाज़ पढ़ी। हाथ में एक अदद कोई उर्दू का अख़बार या रिसाला। मुस्लिम
समाज के स्वयंभू नुमाइंदे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">विचार दोनों के ही
दकियानूसी और पुरातनपंथी। इन्हें मालूम ही नहीं ज़माना कहां से कहां पहुंच गया है। </span></b></div>
<a name='more'></a><b> <o:p></o:p></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">तक़रीबन सैंतीस साल
हमने सरकार की नौकरी की है। अपवाद स्वरूप कुछ धोतियों और दाढ़ियों को छोड़ कर ऑफिस में
पहनावा तक़रीबन पाश्चात्य रहा। वही शर्ट-पतलून वाला। जुमे के रोज़ दोपहर नमाज के वक़्त
के अलावा पता नहीं चला कि कौन हिंदू है या मुसलमान। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमारे टीवी में खराबी
आई। एक मित्र ने एक नंबर दिया। हमने उसे कॉल किया। एक नौजवान आया। तेज धूप में पसीने
से तर-बतर। उसने टीवी ठीक कर दिया। हमने पूछा - नाम क्या है तुम्हारा। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बोला - राजू। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">स्कूटर खराब हुआ। मुन्ना
मकैनिक के पास पहुंच गए। मोटर मकैनिक का नाम आशु है। मालूम नहीं कि यह आशु अशरफ़ुल है
आशाराम। राजू और मुन्ना हिन्दू हैं या मुसलमान। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लेकिन न्यूज़ चैनल मीडिया
को वही बंदे अच्छे लगते हैं जो लिबास और लुक से हिंदू या मुसलमान दिखें। प्रोजेक्ट
किया जाता है कि यही हैं समाज के असली चेहरे।
</span><o:p></o:p></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कभी दफ्तरों में काम
करने वालों</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">व्यापार करने वालों</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कल-कारखानों के कामगारों
और दिहाड़ी पर मज़दूरी करने वालों में भी हिंदू या मुसलमान की तलाश करें।</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">09 Aug 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";"><br /></span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-39119418480159192652017-08-07T22:38:00.001-07:002017-08-13T02:55:41.878-07:00महिला विरोधी गीले साहब!<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHa_pm2eulnBuBm-NHdZflhmiLBC0fVZWchVNEkgwf6RaNlMhmSAGbjqbITLyM5HT2NHFMqMntPssUEj2EhzmfdX0a1cZM7Fn-P07lF5UrqzEk1ta2uXJ8nc06BFHMUEEEXUq339aFwOw/s1600/Womaniser.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="490" data-original-width="416" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHa_pm2eulnBuBm-NHdZflhmiLBC0fVZWchVNEkgwf6RaNlMhmSAGbjqbITLyM5HT2NHFMqMntPssUEj2EhzmfdX0a1cZM7Fn-P07lF5UrqzEk1ta2uXJ8nc06BFHMUEEEXUq339aFwOw/s200/Womaniser.jpg" width="169" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हमारे एक सीनियर सहकर्मी
हुआ करते थे। घनघोर महिला विरोधी। उनका विचार था कि पशुओं की जगह कांजी हॉउस में और
महिलाओं की रसोई में होने चाहिए। नेचर ने इन्हें चौका-बर्तन और बच्चे पैदा करने के
लिए बनाया है। दफ़्तर इनमें निठल्लापन पैदा करता है। यहां वो दिन भर सोती रहती हैं।
एक-दूसरे को जलाने के लिए रोज़ नए कपड़े पहन कर आती हैं। फैशन की नुमाईश करती फिरती हैं।
</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेकिन सिक्के का दूसरा
पहलू बहुत रोमांटिक था। जब भी किसी महिला सहकर्मी उनकी ओर मुस्कुरा कर देखा तो जीभ
लपलपा गयी। दिल ओले ओले करने लगा।। जनाब पीछे-पीछे चल देते थे। बहुत दूर तक छोड़ कर
आते थे। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हमने उन्हें अक्सर देखा
जब भी कोई सामने आ कर बैठी नहीं कि ऊंठ की तरह गर्दन बहुत आगे तक निकल आयी। शुक्र है
कि बीच में बहुत चौड़ी टेबुल होती थी। अन्यथा आभास होता था कि चुम्मी लेने में उन्हें
देर न लगे। दायें-बायें बैठी महिला अगर अलर्ट न हो तो समझ लीजिये सर गोद में रखने का
मौका न चूकें। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">महिला कर्मी के जीवन में
दुःख हो या सुख। सबसे पहले पहुंचने वालों में वही महिला विरोधी ही होते। धन और मन से
सेवा की पेशकश भी करते। तन से तो वहां मौजूद होते ही थे। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">महिलाओं के प्रति उनकी
यह आसक्ति देख उनके बारे में यह धारणा थी - खुदा करे कि हसीनों के मां-बाप मर जाएँ</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बहाना ग़मी का हो
और हम उनके घर जाएं। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर थे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हद दरजे के ईमानदार</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चाहे धर्म हो या
कर्म। दफ़्तर का काम मन लगा कर पूरा करते हैं। बहुत ऊंचे पद पर होने के कारण उन्हें
ऑफिस की ओर से वाहन सुविधा भी प्रदत्त वाहन थी। लेकिन उन्होंने इस सुविधा को अपनी मर्जी
से ठुकरा दिया। जैसे-तैसे ऑटो-टेम्पो में लद कर और ठसा-ठस भरी बस में पिसते हुए</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">धक्के खाते हुए
आते-जाते रहे। इस वज़ह से ऑफिस आने और घर पहुंचने में अक्सर देर हो जाया करती रही। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेकिन इसके पीछे की असलियत
हम जैसे उन पर पैनी निगाह रखने वाले लोग ही जानते थे। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दरअसल वो उसी बस में घुसना-ठुसना
पसंद करते हैं जिसमें अधिकाधिक महिलायें हों। बाद में सांस की समस्या के कारण उन्होंने
बस छोड़ शेयरिंग ऑटो में आना-जाना शुरू कर दिया। भले ही कितने ऑटो छोड़ने पड़ें</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेकिन बैठेंगे
उसी में जिसमें कम से कम एक अदद महिला मौजूद हो। और महिला दिखने में कैसी ही क्यों
न हो</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बस महिला ज़रूर होनी चाहिए। उम्र भी कोई मायने नहीं रखती। अगर
महिला के सट कर बैठने का मौका मिला तो बस फिर कहने ही क्या! उनका स्टॉप भी वही होता
है जो उस भद्र महिला का है।</span></b></div>
<a name='more'></a><b> </b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इस चक्कर में कभी-कभी गंतव्य
स्थान से दो किलोमीटर आगे भी निकल जाते हैं। भले ही दफ्तर पहुंचने में कितनी ही देर
क्यों न हो जाये। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसी विलक्ष्ण प्रतिभा के
कारण ही गीले साहब कहलाये। अब वो रिटायर हो चुके हैं। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक दिन हमारे सामने भन्न
से एक कार रुकी। देखा गीले साहब हैं। गोरे गोरे मुखड़े पर काला काला चश्मा। आओ बैठो</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कहां चल रहे हो</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">? </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हम बैठ गए। हमने
उन्हें मुस्कुरा कर देखा। वो हमारा आशय समझ गए। अब सत्तर के होने को आये हैं। सब ऑफिस
के साथ छूट गया। फिर बच्चे बड़े हो गए। उनके भी बच्चे हैं। सब जवान हो रहे हैं। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हमारा ठिकाना आ गया था।
हमने उन्हें बॉय किया। उनकी आंखे गीली थीं। घर आओ</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक कप चाय पीयेंगे।
पुरानी यादों का ताज़ा भी। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हमने कुछ हिसाब लगाया और
अगले संडे का वादा किया। </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-77308546713307569162017-08-07T22:11:00.000-07:002017-08-13T02:58:14.754-07:00हम गरीबों का हेल्थ बुलेटिन<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;">- </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCwlB9VVsl3gODFCWaYJWpnSBeYxlOHhmlyNmFe0lFDvTIv8t-BH-l6fZHdQOkpHcYckiOdplwJGaogQMocDZOL9J6FAns-hkT0crpa-uQ-6SE7fF_Hss1ZSn-Al5O9bAyNHnYIO-qV3A/s1600/GoodHealth-Cartoon+%25281%2529.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="487" data-original-width="556" height="174" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCwlB9VVsl3gODFCWaYJWpnSBeYxlOHhmlyNmFe0lFDvTIv8t-BH-l6fZHdQOkpHcYckiOdplwJGaogQMocDZOL9J6FAns-hkT0crpa-uQ-6SE7fF_Hss1ZSn-Al5O9bAyNHnYIO-qV3A/s200/GoodHealth-Cartoon+%25281%2529.png" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">चूंकि मैं बहुत बड़ा व्यापारी नहीं
हूं। प्रशासनिक अधिकारी या वरिष्ठ लेखक नहीं हूँ और न नेता हूं। इसलिए मुझे अपना
हेल्थ बुलेटिन खुद जारी करना पड़ता है।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">आगे खबर यह है कि सेहत में सुधार के
लक्षण हूं। चल-फिर रहा हूं। स्कूटी - कार चला लेता हूं। अब यह बात दूसरी है कि
कहां के लिए निकला और कहाँ जा पहुंचा। मेरी दिमागी हालत भी ठीक ही है। इसका अंदाजा
मैं इससे लगाता हूँ कि फेस बुक पर एक्टिव हूं</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">उंगलियां कुछ धीमे चलती हैं। लिखते लिखते कभी रुक जाती हैं। क्या
लिख रहा हूँ</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;">? </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">बार बार पढता
हूं।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">मेरी इस हालत के कारण कोई मित्र
मुझे सीरियसली लेने को तैयार नहीं है।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">अपनी लिखी सेलेक्टिव पोस्ट्स
डाक्यूमेंट्स और ब्लॉग में नहीं डाल रहा हूँ। बेटा आया हुआ है। उसने मुझे कई बार
समझाने की कोशिश की। भांजे ने भी कई बार कोशिश की। वो रायबरेली में है। कभी कभी वो
आ जाता है। मगर मैं भूल जाता हूँ। नई पीढ़ी के बच्चे हैं। फटाफट समझाया और निकल
लिए। मेरी परेशानी की यह भी एक वजह है।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">मुझे हैरानी होती है कि पहले कितनी
सहजता से ये सब काम करता था मैं। बल्कि कई लोग मुझसे समझने आते थे।</span></b></div>
<a name='more'></a><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">पहले जैसे धाराप्रवाह विचार नहीं
आते हैं। कोई सब्जेक्ट दिमाग में आता है तो इससे पहले कि मैं उसे नोट करूं कहीं
गुम हो जाता है। फुर्र से उड़ जाते हैं। मजबूरन राजनीती की राह पकड़नी पड़ती है। यह
तो चौबीस घंटे चलती है</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">रंग बदलती है।
चलता हूं। अगला मेडिकल बुलेटिन कल लगभग कल इसी। मैं खुद ही बताऊंगा। इसी बहाने
आईडिया हो जाएगा कि मेरे दिमाग की कितनी प्रोग्रेस हुई।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">डॉक्टर कहता है सब ठीक हो जाएगा।
माइनर सी प्रॉब्लम है। कल फिर जाऊँगा।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">यह सब मैं इसलिए लिख रहा हूँ
क्यूंकि मुझे लगता है कि मेरा समय मेरे जाने के बाद आएगा। मेरी दुनिया तो यही फेस
बुक है। मेरे पर कोई किताब या लेख लिखना चाहे तो उसको कुछ मटैरियल चाहिए होगा।
यहीं फेस बुक पर ही मिलेगा। श्रीमान छाबड़ा जी अंतिम समय दिमागी अवस्था क्या थी।
क्या सोचते थे और देश की आर्थिक और सामाजिक अवस्था के बारे में क्या विचार</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">थे</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;">? </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">इसके लिए कोई
डॉक्यूमेंटरी विवरण और सबूत भी होना चाहिए। ऐसे में यह मटैरियल उपयोगी होगा। हा हा
हा।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">गुड नाईट। बाकी कल। इसी समय।</span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;">---<o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">०९ अगस्त २०१७</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-60893892369789832242017-07-26T06:38:00.000-07:002017-08-13T03:00:19.431-07:00इक हसीं ख्वाब।<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b>- वीर विनोद छाबड़ा </b><br />
<b>कल दोपहर खाना खाने के बाद जो नींद आयी तो शाम को ही टूटी। टूटी नहीं बल्कि तोड़ी गयी। मेमसाब 'चाय चाय' करती हुईं आयीं और एक झटके में तोड़ कर गयीं। कोई हसीन ख्वाब देख रहे थे। यूं तो 75% ख्वाब मेमोरी से गायब हो जाते हैं और बचे हुए दो घंटे बाद वाश आउट। लेकिन अपवाद स्वरूप कुछ मष्तिष्क पटल पर टिके रह जाते हैं। कल वाला ख़्वाब भी कुछ ऐसा ही था। </b><br />
<b>हुआ यों कि मंदिर के प्रांगढ़ से हमारा नया नया स्पोर्ट्स शू चोरी हो गया था। हे भगवान! तेरे दर पर ये कैसा अंधरे। भक्त भी चोर हो गए। हमने पुलिस थाने में रपट लिखाई। अभी हम थाने से बाहर निकले ही थे कि पुलिस ने चोर को पकड़ लिया। </b><br />
<b>हमें हैरानी हुई कि लाखों-करोड़ों की चोरी तो पुलिस सॉल्व नहीं कर पाती, हमारा 809 रूपए वाले जूता चोर को कैसे पुलिस ने आधे घंटे में धर दबोचा? इतना इंटरेस्ट लेने की वजह भी समझ में नहीं आयी। हैरानी तो और भी बढ़ी जब देखा कि वो जूता चोर, चोर नहीं, चोरनी है। बाकायदा कसी जींस और टी शर्ट से लैस। </b><br />
<b>दरोगा जी बड़े जोश में जोर जोर से ज़मीन पर डंडा और पैर फटका रहे थे। अब यह भी बता दें कि कल कप्तान साहब की मेमसाब के जो सैंडिल चुराये थे वो कहां हैं? दरोगा जी ने लड़की से उसका मोबाईल भी छीन लिया लिया था। </b><br />
<b>अब हमारी समझ में आया कि जूता चोरी के मामले में दरोगा जी का बढ़-चढ़ कर इंटरेस्ट लेने का कारण। तलाश तो किसी सैंडिल की थी और हाथ में आया हमारा जूता। </b><br />
<b>वो लड़की बार बार कह रही थी कि उसने जूता चोरी नहीं किया है, यह जूते उसी के हैं। आजकल लेडीज़ भी जेंट्स जैसे जूते पहनती हैं। चाहो तो हमारे पापा से पूछ लो। हमारा मोबाईल वापस करो। हम उनसे बात करा देते हैं। या आप खुद बात कर लें। उनका मोबाईल नंबर है.....। </b><br />
<b>दरोगा जी ने बड़ी कातिल अंदाज़ में लड़की को घूरा और गालियों के बादशाह को भी शर्मिंदा करती हुई एक साथ कई मोटी गालियां की बौछार कर दी। फिर मूंछों पर ताव देते हुए गुर्राए - हां, हां। क्यों नहीं। अभी तुम्हारे बाप को बुलाया है। आ ही रहे हैं। दोनों बाप-बेटी को अंदर न कराया तो मूंछ मुड़ा दूंगा। </b><br />
<b>तभी एक नीली बत्ती वाली कार भन्न से आकर रुकी। सिपाही ने इतल्ला दी - सर, कप्तान साहब हैं। </b><br />
<b>दरोगा जी ने फ़ौरन सर पर कैप रखी, कॉलर ठीक किया और एक लंबा सलूट मारा। इतने में वो चोरनी कप्तान साहब को देखते ही 'पापा पापा' कहती हुई लिपट गयी। दरोगा जी के पैरों तले से ज़मीन ही खिसक गयी। कभी दायें देखें और तो कभी बायें। और कप्तान साहब थे कि बेटी की आंख से आंसू पोंछते हुए दरोगा साहब को बस घूरते ही जा रहे थे। </b><br />
<b>अब ऐसे माहौल में हमने बेहतर यही समझा कि अपना जूता भूल जाओ। और हमने यही किया। </b><br />
<b>नोट - हमारा सपना तो वहीं टूट गया था जब जूता चोरी के आरोप में एक हसीन लड़की पकड़ी गयी। अब लड़की इतनी हसीन थी तो सोचा कि इस सपने को एक हसीन मोड़ दे कर ख़तम करना बेहतर। </b><br />
<b>---</b><br />
<b>२६-०७-२०१६</b></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-82321705759780895632017-07-25T19:39:00.001-07:002017-08-13T03:01:26.498-07:00मन से आज़ादी<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>- </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVZC-CdNNB_7UFT0loJhGvkkvMZvyZEpMBmqnQU4FuW2TBVxs2duHvGKhkwTjEZegfdPIuoW5A7hVlleK6NnOVOZD8jz4e1Z1BoT44RqgVFVsMepV7gKx0CyiijO-0STquaqKm6PA65iI/s1600/Funny-Doctor-Cartoon-Image_4.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="400" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVZC-CdNNB_7UFT0loJhGvkkvMZvyZEpMBmqnQU4FuW2TBVxs2duHvGKhkwTjEZegfdPIuoW5A7hVlleK6NnOVOZD8jz4e1Z1BoT44RqgVFVsMepV7gKx0CyiijO-0STquaqKm6PA65iI/s200/Funny-Doctor-Cartoon-Image_4.png" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कई साल पहले की बात
है। हमारे पेट में बहुत दर्द उठा। डॉक्टर से मिले। वो सिगरेट फूंक रहे थे। हमें देख
कर सिगरेट बुझा दी। हमें सर से पांव तक देखा। कायदे से परीक्षण किया। दवा लिख दी और
साथ में एडवाइस किया - बरखुरदार</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सिगरेट पीना बंद कर दो। यह कह कर उन्होंने
बुझी सिगरेट दोबारा सुलगा ली। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमारे पिताजी कैंसर
से पीड़ित थे और एसजीपीजीआई में भर्ती थे। हम यूरोलॉजी के एक प्रोफ़ेसर से मिलने उनके
चैंबर में गए। वो सिगरेट के लंबे लंबे कश खींच रहे थे। बोले - अपने पिताजी से कहना
कि सिगरेट छोड़ दें। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">यूं हम जिस विभाग में
कार्यरत थे</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वहां पांच प्रोजेक्ट हॉस्पिटल थे। उनमें तैनात डॉक्टर्स का इस्टैब्लिशमेंट
कुछ समय हमने देखा। इस नाते डॉक्टरों के संपर्क में अक्सर रहना पड़ा। कई डॉक्टर धुआंधार
सिगरेट पीते दिखे जो दूसरों को सिगरेट न पीने की सलाह दिया करते थे। हमने एक डॉक्टर
साहब से कहा - दूसरों को एडवाइस करते हैं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लेकिन खुद अमल नहीं
करते। क्या प्रभाव पड़ता होगा मरीज़ों पर</span>? <o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>उन्होंने हमें घूरा
- ज़हर पीयेंगे, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">तभी तो पता चलेगा कि यह ज़हर है। </span><o:p></o:p></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">एक बार डॉक्टर ने हमारा
लिपिड प्रोफ़ाइल टेस्ट कराया। रिपोर्ट आई। डॉक्टर बोले ठीक है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हमें राहत मिली। इसी
ख़ुशी में एक सिगरेट धौंकी। ख़्याल आया कि हमारे एक अधिकारी महोदय दो बार एंजियोपलास्टी
के माध्यम से हार्ट में स्टेंट डलवा चुके हैं। उनके दो पुत्र भी डॉक्टर हैं। ज़ाहिर
है कि उनकी अच्छी जानकारी होगी। हम उनसे मिले तो वो सिगरेट पी रहे थे। हमारी रिपोर्ट
देखी तो बोले - बहुत सीरियस मामला है। फ़ौरन सिगरेट छोड़ दो। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हम तीसरे डॉक्टर से
मिले। उन्होंने कहा - सब ठीक तो है। पियो सिगरेट इत्मीनान से। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लेकिन कुछ समय बाद
हमें महसूस हुआ कि सिगरेट ने हमें अपना गुलाम बना लिया है और हमें इससे आज़ादी चाहिए।
और हमने येन-केन-प्रराक्रेण सिगरेट से आज़ादी हासिल कर ही ली। तबसे हमने बहुत सी बुराइयों
से आज़ादी हासिल की है। </span><o:p></o:p></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लेकिन अभी </span>'</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मन</span>' </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">से आज़ादी नहीं हो पायी
है। यह मन ही हमें बहुत भटकाता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">26 July 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">D-2290 Indira Nagar</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">Lucknow - 226016</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">mob 75056636</span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-21678824902629824202017-07-25T06:41:00.002-07:002017-08-13T03:02:23.975-07:00चाय में दोस्ती की मिठास<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: 14pt;">- </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg19Nuj6FW-uS4lSSfOGJqK7h1d3s2tQirb8K27S17vsNsfW3fEQvI9-oFfk2Ta6jnR6TemQv5MNp0kNW9j4buPpmvXlHqwvFWnwUKALaG4sJz8up6DrhwgIFV3R-mLLdS9d1BLafpaE3Y/s1600/Friend+dear.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="170" data-original-width="146" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg19Nuj6FW-uS4lSSfOGJqK7h1d3s2tQirb8K27S17vsNsfW3fEQvI9-oFfk2Ta6jnR6TemQv5MNp0kNW9j4buPpmvXlHqwvFWnwUKALaG4sJz8up6DrhwgIFV3R-mLLdS9d1BLafpaE3Y/s1600/Friend+dear.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">यूं तो हमें दिलो जान से
चाहने वालों की कमी नहीं है। लेकिन एक हैं रवि प्रकाश मिश्रा मेरे पक्के भाजपाई
दोस्त। लेकिन दोस्ती पहले और पॉलिटिक्स बाद में। मुझसे महीने भर ही बड़े होंगे।
कहीं खाया-पीया और पेमेंट का नंबर आया तो इन्होंने मुझे कभी जेब में हाथ नहीं
डालने दिया।</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">सत्तर के दशक का शुरुआती दौर
था। हमने इनकी हवेली (मिश्रा भवन) में बहुत चाय पी है। पटियाला साइज़ के शीशे वाले
गिलास में।</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">चाय वाकई बहुत बढ़िया होती
थी। दो वजहों से।</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">एक तो प्यार की मिठास। और
दूजे चीनी की मिठास। गिलास के पैंदे में इतनी ज्यादा चीनी जमा रहती थी कि चम्मच
खड़ा हो जाए। यह समझिए की चाश्नी घुली चाय पी रहें हैं।</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">बीच बीच में मिश्रा जी पूछते
भी रहते थे - चाय ठीक लग रही है न</span></b><b><span style="font-size: 14pt;">?</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">हम लोग सिर्फ़ हां ही बोलते
थे। बहुत बढ़िया कहने की गलती नहीं करते थे। जब कभी गलती हुई तो समझिए कि फिर एक
पटियाला गिलास में ऊपर तक भरी चाय</span></b><b><span style="font-size: 14pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">चाश्नी वाली चाय हाज़िर।</span></b><br />
<a name='more'></a><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">लेकिन हमारी मित्रता तो भी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;"> </span></b><b><span style="font-size: 14pt;">'</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">दिल क्या चीज़ है जां लीजिए</span></b><b><span style="font-size: 14pt;">' </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">वाली थी</span></b><b><span style="font-size: 14pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">और आज भी। जितनी मीठी चाय उतनी ही गहरी दोस्ती। ऐसे में तो
दो क्या कई पटियाला गिलास भर चाय पीना भी मंज़ूर होता था।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;"> </span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">मिश्रा जी के घर अब कभी कभी
ही जाना होता है। चाय अब पटियाला साईज़ गिलास में नहीं सर्व होती। गिलास की जगह मग
ने ली है। और मिठास</span></b><b><span style="font-size: 14pt;">? </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">दोस्ती वाली मिठास तो जस की
तस है लेकिन चीनी की मिठास कम हो गयी है। इस कारण नहीं कि चीनी अब महंगी हो चली
है। दरअसल</span></b><b><span style="font-size: 14pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">अब उम्र हो चली है। और फिर
मिश्रा जी ने चाय पीनी ही बंद कर दी है।</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">---</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<u><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">25 </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">July <span lang="HI">2017</span></span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<u><b><span style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">D-<span lang="HI">2290 </span>Indira
Nagar </span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<u><b><span style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">Lucknw -<span lang="HI">226016</span></span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<u><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;">---</span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></u></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "mangal" , serif; font-size: 14pt;"><u>mob <span lang="HI">7505663626</span></u></span></b><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-851545815309985152017-07-24T08:53:00.002-07:002017-08-13T03:03:04.806-07:00प्रमोशन और प्रोटोकॉल <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>- </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwTeM-hbTPYP1V09aHxc8mE1gM8E-SFxujCPXrgHScTuF8frmc-B_UZQQcNAM3aDgAkSKQsAhBNXRWBRul1dHqdFXjACRZAGRRmI2q6s0Yo0zyUcKf3IRfFfqPM2gujxGIwaN0pm3O7Xo/s1600/Mouse.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="162" data-original-width="311" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwTeM-hbTPYP1V09aHxc8mE1gM8E-SFxujCPXrgHScTuF8frmc-B_UZQQcNAM3aDgAkSKQsAhBNXRWBRul1dHqdFXjACRZAGRRmI2q6s0Yo0zyUcKf3IRfFfqPM2gujxGIwaN0pm3O7Xo/s1600/Mouse.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कई साल पहले की बात
है। मैं नया-नया अफ़सर के पद पर प्रमोट हुआ था। हमारे ख़ानदान हम पहले थे.जो क्लास वन
अफसर के लेवल पर पहुंचे थे। इससे पहले क्लास टू आधा दर्जन धक्के खाते रहे हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वो कहते हैं कि ख़ुदा
जब हुस्न देता है</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नज़ाकत आ ही जाती है। कुछ ऐसा ही हाल अपना भी हुआ। क्लास वन अफ़सर
बहुत बड़ी तोप होती है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">पद की गरिमा को मेन्टेन
करने के लिए कई तरह के प्रोटोकॉल अपनाने पड़े। जैसे नमस्ते का जवाब बोल कर या हंस कर
नहीं देना चाहिए। बल्कि हौले से सर हिला कर अनदेखी कर आगे बढ़ लेना चाहिए। कोशिश करिये
कि बहुत जल्दी में हैं। ज़रूरी ओप्रशन करने जा रहे हैं। और अगर नमस्ते करने वाली भद्र
महिला हो तो बा-अदब हलकी मुस्कान ही छोड़नी है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अगर अंदर से आप बहुत
मजबूत हैं तो खड़े होकर बात करना चाहिए। चाय का ऑफर दीजिये। जेब से चॉकलेट या टॉफ़ी ज़रूर
रखें। मुट्ठी खोल दें। जितनी आपकी श्रद्धा हो उस हिसाब से न्यौछावर कर दें। भले ही
वो मन ही मन आपको </span>'</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">गीले साहेब</span>' </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">टाईप दर्जन भर की पदवियों से विभूषित कर दे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सड़क किनारे ढाबे पर
खड़े होकर चाय नहीं पीनी है। खुद इमेज ख़राब होती है। कोई कह भी सकता है। बाबू की आदत
से दूर हो। वरना यह कहने वालों की कमी नहीं है - साले</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अब तो बाबू की योनि
से बाहर आ जाओ। आदमी बनो। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बॉस के कमरे में जाएं
तो शर्ट के बटन ऊपर तक बंद कर ले और आस्तीन पूरी नीचे हाथ तक ले जाओ। वगैरह</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वगैरह। पान या मसाला खाते हैं तो अच्छी तरह
कुल्ला कर लो। वो पत्नी ने बात दीगर है कि यह सब ज्यादा देर तक नहीं चला। ज्यादातर
प्रोटोकॉल रिलैक्स कर दिए। दरअसल दोस्तों और हमदर्दों की संख्या कम होने लगी थी। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">घर में तो पहले ही
दिन से प्रोटोकॉल की ऐसी कम तैसी दी। काहे के अफसर। पगार तो बढ़ी कहीं नहीं। बतावें
हैं कि एक ठो इंक्रीमेंट लग गया है। पत्नी
के लिए में इंक्रीमेंट मिली रक़म की कोई अहमियत नहीं। हमारे खानदान में पत्नी
से बड़ा अफसर कोई नहीं हुआ है और अगले जन्मों तक यही व्यवस्था रहनी है। तो मैं भला इस
परंपरा को कैसे बनाये रखने की ज़ुर्रत करता। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सारी दिनचर्याऐं पूर्वरत रहीं। उसी क्रम में एक दिन मैं सुबह-सुबह
चूहेदानी में फंसा चूहा दूर एक नाले में छोड़ने जा रहा था। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>रास्ते में कई लोग
मिले। आमतौर पर जैसा कि होता है। किसी ने झांक के देखा, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">छोटा है या बड़ा। किसी
ने पूछा - चूहा फंसा है</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अब मैं क्या बताता कि चूहेदानी में चूहा ही फंसता है</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">शेर-चीता या हाथी नहीं। एक साहब बोले - अब फंसे चूहे के साथ आप भी। यों भी हाथ
में चूहेदानी देखकर लोग मुस्कुराते ही हैं। जैसे खुद कभी चूहेदानी देखी न हो। </span><o:p></o:p></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बहरहाल</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हम ऑफिस पहुंचे। शाम
तक हमारी नाक में दम हो गया। न जाने किस दिलजले बाबू ने हमें चूहेदानी सहित देख लिया
था। हर पांच मिनट पर किसी न किसी का फ़ोन आता
या कोई मिलने चला आता। सबकी ज़बान पर एक ही प्रशन था - सर</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सुना है आप चूहा छोड़ने
जा रहे थे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">किस किस को जवाब देता
- भई</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">चूहा छोड़ना कोई गुनाह तो नहीं! </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">यह चूहा छोड़ने का प्रकरण
कई दिनों तक चर्चाए आम रहा और मेरे दिलो-दिमाग पर छाया रहा</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">भूत बन कर मेरा पीछा
करता रहा। लगता कि कई खामोश निगाहें भी मेरी
ओर ताकते हुए चूहे के बारे में ही पूछ रही हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बस उस दिन से तय कर
लिया कि चूहेदानी में फंसा चूहा छोड़ने नहीं जाऊंगा चाहे कुछ भी हो। हम को भी एक मसाला
मिल गया। कई ऐंगल आधा दर्जन लेख लिख डाले। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लेकिन प्रेतात्माएं
आसानी से पीछा नहीं छोड़ती हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">पत्नी ने साफ कहा
- चूहा छोड़ने आप नहीं तो और कौन जायेगा </span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मैं जाती हुई अच्छी
लगूंगी</span>? <o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बात तो ठीक थी। बेटा
बाहर है और बेटी </span>…</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">न बाबा न। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मगर जहां चाह</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वहां राह। दूसरा तरीका मिल गया। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सुबह मुंह अंधरे उठ
कर मुंह पर गमछा लपेट कर जाने लगे।ज़िंदगी फिर आराम से गुज़रने लगी। रिटायर हुए। अब किस
भूतनी वाले का डर</span>? <o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लेकिन</span></b><b><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">…</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मिल ही गए दुश्मन और
दिलजले। एक साहब बोले - रिटायर होने के बाद बड़े बड़े अपनी औकात पर आ जाते हैं। दूसरे
बोले - लगता है</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">रिटायर होने के बाद चूहा छोड़ने का का काम मिल गया है। लगे रहो।
</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">समझ में नहीं आता ये
चूहेदानी और उसमे फसे चूहे से कब निजात मिलेगी। गणेश जी की सवारी है ज़हर देकर मारना
भी तो सख्त मना है। बिल्ली के सामने भी इनको डालना भी पत्नी जी ने वर्जित कर रखा है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">आप कोई उपाय सुझाएं
तो अहसान होगा।</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>---<o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="color: red;">Posted
on fb 24 July 2017<o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="color: red;">Posted
in 2290dee.blogspot.in dated 24 July 2017<o:p></o:p></span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-25672623156710187292017-07-22T20:56:00.003-07:002017-08-13T03:03:44.857-07:00अभी हम सब बाक़ायदा ज़िंदा हैं<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<b style="text-align: justify;"><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">-वीर विनोद छाबड़ा</span></b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbX-cRDVKoMlpY3-BZ09eti2XmU-PJvVQvmn_YNiWpQNWyn11A0MCfPOLM8elO686nD0RkSpXLRP-gz6ocgb7yjTWXZPtgQpmlKhz55205lpNgl2hSdA4QdFGvlV7XJXaKy6z7Nm19XHc/s1600/pol+exe.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="1560" data-original-width="1600" height="195" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbX-cRDVKoMlpY3-BZ09eti2XmU-PJvVQvmn_YNiWpQNWyn11A0MCfPOLM8elO686nD0RkSpXLRP-gz6ocgb7yjTWXZPtgQpmlKhz55205lpNgl2hSdA4QdFGvlV7XJXaKy6z7Nm19XHc/s200/pol+exe.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हर साल का ०४ अक्टूबर
मेरे लिए महत्व का दिन होता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नहीं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नहीं। न मेरा जन्मदिन
है और न पत्नी का। न बच्चों का। न विवाह का दिन है। न माता-पिता या भाई-बहन का जन्मदिन।
न ही साली-साडू या साल साले की पत्नी का जन्मदिन।
प्रेमिका कोई थी नहीं। एक जो थी भी तो वो एकतरफा थी। न वो कुछ बोली और न कुछ हम बोले।
एक दिन दिल कड़ा किया कि आज मन की बात कर लूंगा। लेकिन वो उस दिन यूनिवर्सिटी नहीं आई।
हफ्ते भर बाद दिखी। दिल को धक्का लगा। मांग भरो सजना!</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दरअसल १९७१ को आज ही
का दिन था। लखनऊ यूनिवर्सिटी में मेरा पहला कदम। उस साल ज़बरदस्त बाढ़ के कारण सेशन देर
से शुरू हुआ। यूनिवर्सिटी में भी पानी घुस गया था। पॉलिटिक्स में पोस्टग्रेजुएट डिग्री
हासिल करने के लिए दाखिला लिया था। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जहां तक मुझे याद है
आज ही के दिन मेरी रवि मिश्रा</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">प्रमोद जोशी</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">उदय वीर श्रीवास्तव
और विजय वीर सहाय से भेंट हुई थी। पढाई पूरी करने के बाद प्रमोद जोशी और विजय वीर पत्रकारिता
में चले गये। आज भी वहीं हैं। मैं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">रवि और उदय अब पॉवर सेक्टर से रिटायर्ड हैं।
विजय भारत मिश्र कुछ समय बाद मिले। वो अमीनाबाद इंटर कॉलेज में वाईस प्रिसिपल से रिटायर
हुए। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सुप्रसिद्ध समालोचक
वीरेंद्र यादव मुझसे एक क्लास आगे थे। हरीश रावत</span>,</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">पूर्व मुख्य मंत्री
उत्तरांचल भी सीनियर थे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अच्छी बात यह है कि
हम सब ज़िंदा हैं और फेस बुक पर हैं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">यूनिवर्सिटी में पढ़ने
का अलग ही आनंद है। को-एजुकेशन भी एक बड़ा फैक्टर होता है। बहुत से लड़के-लड़कियां अलग-अलग
शहरों से आते हैं पढ़ने। कोई अमीर और कोई ग़रीब। सबके अपने अपने सपने। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कोई नाना प्रकार के
वस्त्रों में सुसज्जित। और कुछ मस्ती के लिए आते हैं। उछल-फांद यही जीवन है इनके लिये।
बाप-दादाओं की कमाई इतनी ज्यादा है कि सात पुश्तें उस पर पल जायें। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">और कुछ वास्तव में
पढ़ने के लिए। कुछ बनने। दीन-दुनिया से बिलकुल बेख़बर। परीक्षा नज़दीक आते ही ज्यादातर
को कैरियर की फ़िक्र लग जाती है। माहौल बहुत
प्रतिस्पर्धा वाला बन जाता है। कोई किसी को एक शब्द भी बताने से कतराता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मैंने यहां पोलिटिकल
साइंस में एम.ए. किया और फिर एम.ए. स्पेशल।
इरादा था पत्रकार बनने का। लेकिन इलेक्ट्रिसिटी बोर्ड में नौकरी लग गयी। फिर
भी पढ़ता रहा। सुबह की क्लासेज अटेंड करते हुए सोशियोलॉजी में एम.ए. कर डाला। एलएलबी
में एडमिशन हो गया था। फीस देने के लिए कैशियर ऑफिस गया। पैसों के साथ विंडो में हाथ
डाला। लेकिन अगले क्षण खींच लिया। बस और नहीं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बस और नहीं। भाग खड़ा
हुआ। जम के नौकरी भी तो करनी थी। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मित्रों आपको याद है
यूनिवर्सिटी या कॉलेज या स्कूल का पहला दिन</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">उस दिन की याद को शेयर
करें। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">नोट - उन दिनों की
एक तस्वीर। इसमें हम वो पांचों दोस्त हैं जो ०४ अक्टूबर १९७१ को मिले थे। सबसे ऊपर
बायें मैं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मेरे बाद विजय वीर सहाय दूसरी पंक्ति में बाएं से दूसरे उदय
वीर</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">दायें से दूसरे प्रमोद जोशी और पहली पंक्ति में सबस दायें बैठे
हैं रवि मिश्रा। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">२३ जुलाई २०१७ </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">D-2290 Indira Nagar</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">Lucknow - 226016</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">mob 7505663626</span></b></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-81171178781691992382017-07-22T04:05:00.002-07:002017-08-13T03:04:29.442-07:00अंग्रेज़ी में हाथ तंग <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>-</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा </span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiD3FgCi892tXOLRsJBS1yf8tlHSAJI6LVYIbIgSTWfcL3OvFfVJn5dQ20zD6X8NvHH-qHK3EkbxqL3WVuMAgXZRjdrsIHCf9fgzxskWwAMaQvPmo5z__ipP0OerqH70yL-LtbrvOxjTt0/s1600/images.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="162" data-original-width="147" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiD3FgCi892tXOLRsJBS1yf8tlHSAJI6LVYIbIgSTWfcL3OvFfVJn5dQ20zD6X8NvHH-qHK3EkbxqL3WVuMAgXZRjdrsIHCf9fgzxskWwAMaQvPmo5z__ipP0OerqH70yL-LtbrvOxjTt0/s1600/images.png" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अंग्रेज़ी में हाथ तंग
होना कोई शर्म की बात नहीं है। हम खुद इसके मरीज़ रहे हैं। अंग्रेज़ी अख़बारों और फ़िल्मी
रिसालों को पढ़ कर हमने अंग्रेज़ी सीखी। बाकी कसर बड़े बुज़ुर्गों ने ठीक कर दी। नौकरी
के शुरुआती १५ साल तो अंग्रेज़ी में ही काम करना पड़ा। यों सरकारी कार्यालयों में माशाअल्लाह
अंग्रेज़ी से भी काम चल जाता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कहने का मक़सद यह कि
हम अंग्रेज़ी के फन्ने खां कतई नहीं हैं। इसलिये पौने दो साल पहले जब हमारा फेस बुक
पर आने का आईडिया बना तो दिल बैठ गया। यहां तो सब अंग्रेज़ी वाले लाटसाहब और राय बहादुर
होंगे। हमारी बिसात तो लाइक और शेयर से आगे शायद ही बढ़ पाये। मगर इस आभासी दुनिया में
कदम रखते ही जब हमने हिंदी वालों का जलवा और वर्चस्व देखा तो दिल बल्लियां उछलने को
हो गया। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">पहले अंग्रेज़ी से हिंदी
के लिए भार्गव साहब की डिक्शनरी होती थी। अब तो गूगल ही सेकंडों में बता देता है सही
क्या और गलत क्या। ठीक-ठाक स्पेलिंग भी गूगल बता देता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अब मैं आपको उस ज़माने
की बात बताता हूं जब अंग्रेज़ी में हाथ तंग होने के बावजूद लोग चूं तक नहीं करते थे।
प्रशंसा समझ स्वीकार कर लेते थे और जब असल मतलब समझ आता था तो ज़ाहिर है हंगामा तो होना
ही था। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">एक भद्र महिला जब ज्यादा
सर खाती थी तो हमें मजबूरन क्षोभ के साथ कई बार कहना पड़ा - प्लीज</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">गेट लॉस। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लेकिन उन पर कोई असर
नहीं होता था। वो मुस्कुरा देतीं। हमीं उठ कर चल देते। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">एक दिन वो उन्होंने
हम पर चारों और से हमला बोल दिया। बहुत बिगड़ीं। दरअसल उन्हें किसी ने </span>'</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">गेट लॉस</span>' </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अर्थ बता दिया था
- निकल जाओ यहां से। कुछ दिन बाद वो रैपीडेक्स इंग्लिश स्पीकिंग कोर्स की किताब पढ़
कर इतनी अच्छी अंग्रेज़ी तो सीख ही गईं कि कोई उन्हें मूर्ख न बना सके। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>बचपन में हमने एक लतीफ़ा
पढ़ा था। एक भारी-भरकम बच्चे को उसके मित्र '</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हिप्पोटॉमस</span>'
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कहा करते थे। उसे यह सुन कर अच्छा लगता था। कई महीने गुज़र गए। फिर एक दिन उसने
कई मित्रों को पीट दिया। उन्होंने पीटे जाने का कारण पूछा। उस भारी भरकम बच्चे ने बताया
- कल मैं चिड़ियाघर गया था और मैंने वहां पहली दफ़े दरियाई घोड़ा देखा। वहां अंग्रेज़ी
में भी लिखा था - हिप्पोटॉमस। </span><o:p></o:p></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ऐसा ही एक वाक्या और
है। बात तब की है जब हम कक्षा नौ या दस के छात्र होते थे। हमारे बीच एक लड़का होता था।
बिखरे-बिखरे बाल और मैली-कुचैली ड्रेस। शायद गर्मी में भी कभी-कभी नहाता था। उसे हम
लोग शैबी (</span>shabby) </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कह कर चिढ़ाते थे। उसने इस पर कोई प्रतिकूल प्रतिक्रिया भी व्यक्त
नहीं की।</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हम लोग समझ गए कि जिस
दिन उसे शैबी असली मतलब समझ आएगा उस दिन हम लोगों की शामत आ जायेगी। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">और आख़िर वही हुआ। उसने
पिटाई तो नहीं की। लेकिन नाराज़ बहुत हुआ। उसने जिस डिक्शनरी में इसका अर्थ देखा था
उसमें शैबी का अर्थ लिखा था - झबरे बाल वाला कुत्ता। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बहरहाल इससे फायदा
यह ज़रूर हुआ कि उस दिन के बाद वो साफ़-सुथरा रहने लगा। आगे चल कर वो एक राष्ट्रीय बैंक
का मैनेजर भी बना। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><b>22 July 2017</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><b>---</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><b>D-2290 Indira Nagar</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><b>Lucknow - 226016</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><b>---</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>mob 7505663626</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-57941847717231811512017-07-22T03:32:00.000-07:002017-08-13T03:05:14.197-07:00आग लगी हमरी झोंपड़िया में हम गावें मल्हार!<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>-</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhoJqKh47lMl-WB3TldV3pUmIusxB4BayvY_UxG-T5kVwA1FywZc_f2RI6NFmPZ6uqGHJeZMvWFXtKZslA_pM_VHzivakQZPzywMRKoI0-X4kDLHi3F7BPPWYaFLVWBWkk-O1VNVMnKzc/s1600/Transformer.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="174" data-original-width="289" height="120" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhoJqKh47lMl-WB3TldV3pUmIusxB4BayvY_UxG-T5kVwA1FywZc_f2RI6NFmPZ6uqGHJeZMvWFXtKZslA_pM_VHzivakQZPzywMRKoI0-X4kDLHi3F7BPPWYaFLVWBWkk-O1VNVMnKzc/s200/Transformer.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वो भी क्या सुखद दिन
थे! साठ के दशक की शुरुआत। लखनऊ के आलमबाग का चौराहा। वहीं होता था चार टांगों पर खड़ा
एक विशाल ट्रांसफार्मर। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">याद पड़ता है पूरे चंदर
नगर और आस-पास के कई मोहल्लों को यहीं से थी बिजली की सप्लाई। मार्टिन एंड बर्न के
ज़िम्मे था लखनऊ में बिजली सप्लाई। ऐशबाग़ और तालकटोरा दो तापीय पावर हाउस थे। बिल जमा
करने रेसीडेंसी तक दौड़ लगती। टाइम पर बिल जमा नहीं हुआ तो अगले दिन बिजली कट। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कभी-कभार ही जाती थी
बिजली। ट्रांसफर भी कभी-कभी दगते</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ज़बरदस्त ब्लास्ट के साथ। चौबीस से छत्तीस
घंटे लगते थे इसे बदलने में। गर्मी के दिनों में तो जान निकल जाती। लेकिन जनता भी थी
कमाल के सबर वाली। चूं तक न करती। हाथ से झलने वाले तरह-तरह के पंखे। और फिर जनता इतनी
सुविधा-परस्त भी नहीं थी। दिन किसी तरह कट जाता और रात के लिए तो वैसे भी खुली छत।
ठंडी-ठंडी हवा। दरी बिछाई और सो गए। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बहरहाल ट्रांसफार्मर
का दगना बहुत बड़ा इवेंट होता। तमाम बच्चों से लेकर बड़े-बूढ़े तक जमा हो जाते। टकटकी
लगाये फूंके ट्रांसफार्मर को रस्सियों के सहारे उतारते और फिर दूसरे-तीसरे दिन नया
या उसी को मरम्मत होकर चढ़ाते देखना। यह जटिल और कौतुहलपूर्ण प्रक्रिया होती। और जैसे
ही बत्ती आती एक साथ कई मोहल्लों से ख़ुशी का शोर उठता। आस-पास खड़े लोग खूब जोर-जोर
से तालियां बजाते। बिजली कर्मियों को लोग शुक्रिया कहते। ऐसे ही आत्मिक सुख का अहसास
टूटे तार को जोड़ते हुए देखने पर भी होता। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बचपन से लेकर जवानी
तक फूंके ट्रांसफॉर्मरों की तलाश और उन्हें उतरते-चढ़ते देखने का शौक जारी रहा। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बड़े हुए। संयोग से
नौकरी बिजली विभाग में मिली। बड़े-बड़े ट्रांसफार्मर और विशालकाय पावर हाउस देखे। लेकिन
जले ट्रांसफार्मर की जगह नया लगते देखने की चाह नहीं चूकी। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अस्सी के दशक में इंदिरा
नगर आये तब पता चली बिजली की अहमियत और दिक्कत । कभी तार का टूटना तो कभी टीपीओ उड़
जाना। कभी बस-बार तो लीड जल जाती। ट्रांसफर तो अक्सर उड़ा करते। डिमांड ज्यादा सप्लाई
कम। ट्रांसफार्मर और तारें लोड न ले पातीं। ऊपर से आंधी तूफ़ान जैसी दैवीय आपदाएं।</span></b></div>
<a name='more'></a><b> <o:p></o:p></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बिजली जाती तो कई-कई
घंटे बाद आती है। टेलीफोन-मोबाइल तो हमेशा बिज़ी टोन सुनाता है। कई-कई बार सब-स्टेशन
की दौड़ लगती है। लाइनमैन और दूसरा स्टाफ़ बड़े तरलों के बाद है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बिन बत्ती के न दिन
कटता और न रात। इन्वर्टर से कुछ तो राहत है। लेकिन आत्मिक सुख उठाने की आदत तो पड़ी
ही हुई है। बत्ती गयी नहीं कि न दिन देखा और न रात</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सूंघते-सांघते पहुंच
गए जहां लाइन टूटी है या ट्रांसफार्मर दगा है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वहां पहुंचने वाला
मैं पहला बंदा कभी नहीं होता हूं। मुझसे पहले ही मेरे जैसे टाइम पास करने वाले निठल्ले
रिटायर्ड मौजूद होते हैं। कम्पटीशन की तैयारी में लगे आस-पास के अनेक नौजवान भी मदद
के लिए जुटे होते हैं। सबको चिंता रहती है कि जल्दी बिजली आये। इन्वर्टर पर ज्यादा
देर तक भरोसा नहीं होता। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">महिलाएं भी निकल आती
हैं। ठंडे पानी की बोतलें लेकर। आख़िर इंसान ही तो होते हैं ये पसीने से तर-बतर खंबे
पर चढ़े बिजली वाले। इनके पास कभी रबड़ के दस्ताने नहीं होते तो कभी इंसुलेटेड प्लास।
फ्यूज़ बांधने के तार और फंटी की तो अक्सर किल्लत रहती है। आस-पास के घरों से ही जुगाड़
हो पाता है। </span><o:p></o:p></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">लीजिये अभी-अभी ट्रांसफार्मर
के दगने की आवाज़ आई है। चल के देखूं।</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">22 July 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">D-2290 Indira Nagar </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">Lucknow - 226016</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">mob 7505663626 </span><o:p></o:p></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-75880455416372652782017-07-21T02:17:00.000-07:002017-08-13T03:05:56.062-07:00आनंद रोमानी - सड़क पर वापसी<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b>-</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjG-VHeu0HzLmfvJoSeslNqyF95J_EbOpvdQWkhBHMovBASnvnA3D5xhBQj2JZLkLx82i0Ki0heETxuIJTQs2O2SbjgnOn03KoUVYXwaZ2OlzxG7NZ8mA5WejAa_DcbtMf3wk95pH29fX4/s1600/Romani+1.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1176" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjG-VHeu0HzLmfvJoSeslNqyF95J_EbOpvdQWkhBHMovBASnvnA3D5xhBQj2JZLkLx82i0Ki0heETxuIJTQs2O2SbjgnOn03KoUVYXwaZ2OlzxG7NZ8mA5WejAa_DcbtMf3wk95pH29fX4/s200/Romani+1.jpg" width="146" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">तकरीबन 20 साल
पहले मैंने अपने मरहूम पिता जी- राम लाल</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">उर्दू के मशहूर अफ़सानानिगार-
की पहली बरसी पर एक लंबा-चौड़ा लेख लिखा -अब यहां कोई नहीं आता। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मेरे दोस्त आनंद रोमानी
ने इस पर एक ख़त लिखा। इसे हर्फ़-ब-हर्फ़ मैं पेश कर रहा हूं -</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">हैलो</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">विनोद!</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">इसमत ने अपने भाई अज़ीम
बेग चुग़ताई की वफ़ात के बाद उन पर एक लेख प्रकाशित कराया था</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जिसका शीर्षक उन्होंने
रखा था - दोज़ख़ी। अज़ीम बेग अपने आख़िरी दिनों में एक लंबी मुद्दत तक चलने फिरने से लाचार
रहे थे। वह बिस्तर पर ही पड़े रहते थे। और वहीं लटे लेटे ही उन्हों ने वह कहानियाँ लिखीं
थीं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जिन्हें उस दौर की सबसे अच्छी हँसाने वाली कहानियाँ तसलीम किया
गया था।</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">घरवाले उनकी दिन रात
की निरंतर तीमारदारी करने से उनकी तरफ़ से बेज़ार न हो जाएं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">इसका भी उन्हों ने
एक उपाय ढूँढ लिया था। वह घरभर के सभी सदस्यों को एक दूसरे के ख़िलाफ़ मनघड़ंत बातें बता
कर उन्हें आपस में लड़ाते रहते थे</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">और स्वयं हरदिल अज़ीज़ बने हुए थे। इसमत ने
जहाँ उस लेख में अपने भाई की अनेक अच्छाइयाँ गिनवाई थीं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वहीं उनको घर में फूट
डलवाने का दोषी भी ठहराया था। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">वह लेख पढ़ कर मंटो
की बीवी सफ़िया ने इसमत की अपने पति के आगे बहुत शिकायत की थी</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">और इसमत को ख़ूब बुरा
भला कहा था</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कि कहीं मरे हुए पर भी कोई यूँ कीचड़ उछालता है</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">और वह भी अपने मरहूम
सगे भाई पर! लेकिन</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">विनोद</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जानते हो मंटो का इस पर क्या </span>reaction
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">था</span>? </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मंटो ने कहा</span>, "</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सफ़िया</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अगर मुझसे वादा करो
कि इतनी ही ईमानदारी से तुम मेरे ऊपर एक आरटिकल लिख कर छपवा दोगी</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">तो क़सम ख़ुदा की मैं
इसी वक़्त ख़ुदकुशी करके मरने को तैयार हूँ!" </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">राम लाल जी पर तुम्हारा
भेजा लेख पढ़ कर मेरे दिल में हुक उठी थी कि काश मेरे मरने के बाद ऐसा ही एक लेख तुम
मेरे ऊपर भी लिख डालो!</span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">रोमानी </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>रोमानी साहब ने परमात्मा,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ख़लीफ़ा</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जवां मोहब्बत</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">प्रीतम</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सुहाना सफ़र</span>,
</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">प्यार ही प्यार</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">ब्रह्मचारी</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">अर्चना आदि दर्जन भर फिल्मों के संवाद लिखे
थे। ये सत्तर के दौर की बड़ी फ़िल्में थीं</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">और कामयाब भी। उनका
दावा था कि </span>'</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">तुम हसीं मैं जवां</span>' </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">में उनके संवादों ने
ही धर्मेन्द्र को कॉमेडी सिखाई। </span><o:p></o:p></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">कई बार लखनऊ आये। उनसे
ढेर फ़िल्मी किस्से-कहानियां सुनीं। उनका राइज़ और फॉल का फ़साना जाना। उन्हें अकड़ और
खुद्दारी ले डूबी। सड़क पर वापसी हो गयी। ठनठन गोपाल। घोस्ट राईटिंग करके रोटी-रोज़ी
का जुगाड़ किया करते। दो बार हार्ट अटैक हुआ। सरकारी अस्पताल में पड़े रहे। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मेरा कोई दोस्त बंबई
जाता होता तो मैं उससे कहता - रोमानी साहब से मिल लेना। दोस्त लौट कर आते तो मेरे लिए
ढेर पुराने अख़बारों की कटिंग और बदबू मारते पुराने रिसालों का पैकेट ले आते। रोमानी
साहब ने तोहफ़ा भेजा है। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">मेरी उनसे बराबर खतो-किताबत
होती रहती। १९९८ के बाद उनके ख़त आने बंद हो गये। तमाम ख़त लिखे। कई बार फ़ोन किया। मगर
कोई जवाब नहीं। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">सात-आठ साल गुज़र गए।
बंबई जाते एक दोस्त से कहा रोमानी साहब की ख़ैरियत ले आना। लौट कर उसने बताया कि उन्हें
गुज़रे तो सालों हो गए। दिल्ली गए थे। वहीं हार्ट फेल हो गया। दिल को धक्का लगा। उन्होंने
वादा किया था - लखनऊ आऊंगा और अपनी आत्मकथा सुनाऊंगा</span>, </b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">जिसे लिखोगे तुम। </span><o:p></o:p></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Times New Roman";">बिना वादा पूरा किये
चले दिये। न अख़बार में कोई ख़बर और न उनके बेटे -बेटियों ने सूचना दी। बड़ी तक़लीफ़ हुई।
</span><o:p></o:p></b></div>
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">रोमानी
के लिखे तमाम खतों को दीमक चाट गयी। इत्तिफ़ाक़ से यही एक ख़त कहीं अलग रखे होने की वज़ह
से बच गया। </span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">---</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">21 July 2017</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">---</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">D-2290 Indira Nagar</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Lucknow - 226017</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">---</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 12.0pt;">mob 75056636216</span></b></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-66560424237648483222017-07-20T02:54:00.002-07:002017-08-13T03:06:27.221-07:00अब न पिताजी लौटेंगे न अब्बा<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: 14.0pt;">-
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhYtBW8t5KGa-GcNSowCfTick0-dKTlrenbp2wzf6zminhYNNCgnqrikx-YtHyLgpI5gOZcoV94N8R2Y66nvGezfO7sNVVnppa74wJz4xS2pcFJzPFJSsUZnpMN9610g5YKcK2ZZsv1Z4/s1600/Father-mother-son-daughter-grandfather-grandmother-.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="274" data-original-width="374" height="146" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhYtBW8t5KGa-GcNSowCfTick0-dKTlrenbp2wzf6zminhYNNCgnqrikx-YtHyLgpI5gOZcoV94N8R2Y66nvGezfO7sNVVnppa74wJz4xS2pcFJzPFJSsUZnpMN9610g5YKcK2ZZsv1Z4/s200/Father-mother-son-daughter-grandfather-grandmother-.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">एक ज़माना था जब हिंदू बच्चे अपने पिता को पिताजी कह कर पुकारते थे और मुस्लिम बच्चे
अब्बा। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हमें याद है एक बच्चे के पिता को स्कूल बुलाया गया। बच्चे ने अपने पिता का परिचय
टीचर से कराया - सर</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">यह मेरे फादर हैं। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">टीचर ने बच्चे को डांट दिया - घर में पिताजी को फादर पुकारते हो क्या</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">? <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">कुछ दिन हुए हमारे एक मित्र हमारा परिचय एक बड़े लेखक से कराया - यह....के लड़के
हैं। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हमने कहा - जी</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मैं ....का बेटा हूं। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हमारे मित्र थोड़ा लज्जित हुए। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हमारे समय में पिताजी</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">लालाजी</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">बोजी</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">बाबूजी</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दार जी</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अब्बा</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अब्बू आदि संबोधन हुआ करते थे। लेकिन अब सब खत्म हो गया है। क्या हिंदू</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">क्या मुस्लिम और क्या
सिख और क्या ईसाई । और क्या अमीर और क्या ग़रीब। शहर ही नहीं दूरस्थ ग्रामीण हिस्सों
में मम्मी राज करती है। मां जाने कहां खो गयी। यहां वहां जहां तहां मम्मी ही मम्मी
है। इसी तरह बाकी रिश्तों का भी अंग्रेज़ीकरण हो चुका है। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मम्मी बड़े गर्व से मिंटू और मिंटी को सिखा रही होती है कि जब कोई घर में आये तो
चूहे को रैट</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">बिल्ली को कैट और शेर को लायन कहना। बेज़ान आईटम भी नहीं छूटे हैं। कुर्सी को चेयर
और मेज़ को टेबुल बोलना सीखो बेटा मिंटू। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>कुत्ता भी डॉग्गी हो गया है। हिंदी में कोई कमांड नहीं लेता। अंग्रेजी में सिट
कहने पर ही बैठता है और साइलेंट कहने पर भौंकना बंद कर देता। बेचारा कुत्ता यूं भी गुलामों की ज़िन्दगी जीता है। और अब उसे अंग्रेज़ी
सिखा कर एक कदम और आगे बड़ा दिया है। तभी वो दुम हिलाते हुए बड़े फ़ख्र से साथ चलता है। </b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अखबार वाला और रिक्शेवाला भी कबसे भैया से अंकल हो चुका है। महिला शिक्षक अब बहनजी
नहीं मैडम कहलवाना पसंद करती हैं। महोदय शब्द सिर्फ सरकारी चिट्ठियों में टाइप होता
है। आमने-सामने तो अफ़सर सर की उपाधि से विभूषित होते हैं। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">देश में आजकल घर वापसी का माहौल अभी तक ठंडा नहीं हुआ है। हम तो रिश्तों की भी
घर वापसी की उम्मीद लगाये बैठे हैं। लेकिन बताया गया है कि उम्मीद छोड़ दो कि पिताजी
और अब्बा लौटेंगे</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">? </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">क्योंकि अब डीएनए में मम्मी-पापा घुस चुके हैं और उन्हें बाहर निकालना मुश्किल
ही नहीं नामुमकिन है। ठीक है</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">नए ज़माने के साथ चलना चाहिए</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अन्यथा पुरानी व्यवस्था की दुहाई देने वाले हम सर्कुलेशन से बाहर हो जाएंगे। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><span style="font-size: 18.6667px;"><b>20 July 2017</b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><span style="font-size: 18.6667px;"><b>---</b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><span style="font-size: 18.6667px;"><b>D-2290 Indira Nagar</b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><span style="font-size: 18.6667px;"><b>Lucknow - 226016</b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><span style="font-size: 18.6667px;"><b>---</b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><span style="font-size: 18.6667px;"><b>mob 7505663626</b></span></span></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-58668805809895813092017-07-19T07:29:00.002-07:002017-08-13T03:07:56.937-07:00और चिंपू खुद ही चला गया<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वीर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">विनोद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छाबड़ा</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEitExM0YM41UY-r34dSee6NEEXBCWn65p0KwC0ALQyZyS11KMu07PrdZYHOUOpP_6NKc461_z24Ok6ft4KhYK7FnO9w-mb7N9pb09os3l1allUjlOHE8_wM3dNRALXoXs2cgddqsknYzHQ/s1600/Doggy.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="560" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEitExM0YM41UY-r34dSee6NEEXBCWn65p0KwC0ALQyZyS11KMu07PrdZYHOUOpP_6NKc461_z24Ok6ft4KhYK7FnO9w-mb7N9pb09os3l1allUjlOHE8_wM3dNRALXoXs2cgddqsknYzHQ/s320/Doggy.jpg" width="224" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ग्यारह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पढ़ाई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खेलकूद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बेहद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होशियार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बेहद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सुशील</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वजह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसकी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बहुत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तारीफ़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कालोनी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अपने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बच्चों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नेक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बनने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सलाह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होशियार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सुशील</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">शान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">शैतान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">शर्त</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पिछले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">महीनों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुछ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बदल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज़बरदस्त</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खांसी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जुकाम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">व</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बुखार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घेर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इससे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पढ़ाई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चौपट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बहुत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिड़़चिड़ा़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वालों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पूरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ठीक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">न</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भेजने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज़रूरत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">क्योंकि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उन्हें</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">संपर्क</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आकर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूसरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बच्चे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बीमार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सकते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हैं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पार्क</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूसरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बच्चों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खेलने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसका</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसका</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">प्यारा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छोटा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पेमेरियन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुत्ता</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">- </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ईलाज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कसर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उठा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बड़े</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टरों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिखा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चुके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलोपैथी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अलावा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अच्छे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होम्योपैथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टरों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिखाया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बड़े</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बड़े</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हकीम</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वैद्यों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ईलाज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कराया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">शायद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नज़र</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लग</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसलिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बड़े</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बुजु़गों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कहने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाबा</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ओझा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नज़र</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उतरवायी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लाभ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुआ।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बल्कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खांसी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जुकाम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तेज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बुखार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बदन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बुरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कांपने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मित्र</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सलाह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नामी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चेस्ट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रोग</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">विशेषज्ञ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिखाया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उन्होंने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भली</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भांति</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जांच</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">टेस्ट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बोले</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">- ‘‘</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घबराने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बात</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फेफड़ों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मामूली</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इंफेक्षन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दवा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हूं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आपका</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जल्दी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चंगा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाएगा।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">’’<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सचमुच</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चमत्कार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुछ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिनों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खांसी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जुकाम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बंद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बुखार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चला</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पार्क</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूसरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बच्चे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उससे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खेलने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुछ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पहले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जैसा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ठीक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वाले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रूप</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मानों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भगवान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मिल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दुखद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वक़्त</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अचानक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खांसी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जुकाम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घेरा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थोड़ा</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थोड़ा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बुखार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगा।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"> <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेकर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पास</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साहब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ध्यान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जांच</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">परख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुछ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">टेस्ट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कराये।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छाती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक्सरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिपार्ट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देखी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थोड़ा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गंभीर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होकर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बोले</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-
‘‘</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देखिए</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बच्चे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अस्थमा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घबराने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बात</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसका</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">असरदार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ईलाज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दवाएं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाज़ार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुछ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चंगा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाएगा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आपको</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ध्यान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पड़ेगा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ठंडी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चीजों</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जैसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आईस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">क्रीम</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोल्ड</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ड्रिंक्स</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वगैरह</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखें।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अलावा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कालीन</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">धूल</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">धूंआ</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सीलन</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बदबू</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खुश्बू</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साफ्ट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ट्वायज़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वगैरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पौधों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फूलों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देखी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सबसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पूरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बचा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखें।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वापस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कालीन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाहर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सारे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साफ्ट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ट्वायज़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूसरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बच्चों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बांट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गमले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पड़ोसियों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भिजवा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पूजा</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पाठ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">धूप</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अगरबत्ती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इस्तेमाल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सिगरेट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पीने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">क़सम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खायी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फ्रिज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आईस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">क्रीम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोल्ड</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ड्रिंक्स</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छुट्टी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गयी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुछ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पहले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जैसा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भला</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चंगा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पांच</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">महीने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गुज़र</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पूरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चुके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बीमार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दवा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कबकी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बंद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चुकी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अचानक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सुबह</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सुबह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खांसी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जुकाम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बुखार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लक्ष्ण</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिखे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सांस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिक्कत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बिना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिखाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भागे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जांचा</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">परखा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बोले</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-
‘‘</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घबराने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बिलकुल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज़रूरत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अस्थमा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दवा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पुरानी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वाली</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चलेगी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">महीनों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगातार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेनी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होगी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इत्मीनान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुआ।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">परंतु</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुई।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बोले</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">- ’’</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साहब</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आपने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जैसा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कहा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वैसा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कालीन</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साफ्ट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ट्वायज़</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पौधे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आदि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाहर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">धूप</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बत्ती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इस्तेमाल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ध्यान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हैं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गयी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बार</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">क्यों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">?’’<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डाक्टर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साहब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मुस्कुराते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हैं</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">- ‘‘</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मौसम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बदलने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज्यादा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ठंड</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गर्मी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होती</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इधर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सर्दी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बढ़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सकता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">’’ </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सहसा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुछ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सोचते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गंभीर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बोले</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-
‘‘</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पालतु</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कुत्ते</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बिल्ली</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वजह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हैं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आपके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जितनी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जल्दी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दीजिए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बच्चे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्वस्थ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उज्जवल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भविष्य</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">यह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज़रूरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">’’<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मानो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पहाड़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">टूट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पड़ा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फूट</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फूट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रोने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अपना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पैमेरियन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बढ़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">प्यारा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रात</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बिस्तर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सोता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सुबह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्टाप</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छोड़ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लौटता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हमेशा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गेट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इंतज़ार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मिलता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पार्टी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">समारोह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आदि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पूरा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">परिवार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ताकि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अकेला</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पड़े।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">न</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज़रूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अक्सर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हां</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">षहर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाहर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाते।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बेहद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगाव</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ख्याल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखते।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सदस्य</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अपने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">या</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">निकालने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">या</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिष्तेदार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">या</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मित्र</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सौंप</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कल्पना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साथ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उनको</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रोना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्वस्थ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज़रूरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सोचते</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सोचते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सन्नाटा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खिंच</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">माहौल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उदासी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गयी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मौन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एक</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूसरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मुंह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ताकते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहते।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मानों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पूछते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">क्या</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाए</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">?
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जवाब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्थिति</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होता।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>आखिर</b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">निर्णय</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिलहाल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जितना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बात</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बात</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दुलारने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जगह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डांट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पड़ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दुत्कारा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वक़्त</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आज़ाद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वाले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जंजीर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बांध</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खोला</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बड़ा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दुख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सामने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाहर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मिल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खूब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रोता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इधर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मानो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अपनी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उपेक्षा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अहसास</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जंजीर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बंधा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बिस्तर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सोने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मचलता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लौटने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिपटने</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिपटने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कूं</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कूं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">टुकुर</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">टुकुर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देखता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहता।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हां</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सुबह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्टाप</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छोड़ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ज़रूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">परंतु</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्टाप</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">छोड़ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">घर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लौटा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुई।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उन्होंने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खूब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ढूंढ़ा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूसरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मोहल्लों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गली</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गली</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">का</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नाम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेकर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पुकारा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मिला।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दोपहर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्कूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लौटा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गुम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ख़बर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सुन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खूब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रोया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बड़ी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मुश्किल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चुप</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कराया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उदास</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खाना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खाया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अख़बार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">विज्ञापन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ढूंढ़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वाले</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ईनाम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाएगा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फायदा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुआ।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मिला।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सफेद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पेमेरियन</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">देख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लगता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आवाज़</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाती</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">- ‘‘</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आजा</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आजा।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">’’ </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उनसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिपट</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिपट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाता</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">!
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हफ़्ते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गुज़र</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गए।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">महीने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गुज़रते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गए</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">.... <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">....</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गुम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पूरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">साल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हैं।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बड़ा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दसवीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कक्षा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पढ़ता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दौरान</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुई।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भूला</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसका</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इंतज़ार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">शायद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लौट</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">या</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कोई</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लेकर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाये।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रिंकू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भूख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लग</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसकी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आंखों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आंसू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डायरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिखना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">षुरू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थी।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसमें</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">की</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बहुत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">प्यारी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">प्यारी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">यादों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बारे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिखा।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिखा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बाद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसकी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कमी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कितना</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">महसूस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">किया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया।</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अपनी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डायरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">में</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बेतरह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">प्यार</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आज</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हैं</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">और</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहेंगे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अपने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">निकाल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सकते</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मुझ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मम्मी</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पापा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खूब</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">डांटते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दुत्कारते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मगर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ऐसा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नहीं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">.... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मुझे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">स्वस्थ</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रखने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मजबूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होकर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ऐसा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">करते</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">फिर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मुझे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बहुत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दुख</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">होता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">शायद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसका</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अहसास</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कि</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मेरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अस्थमा</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वजह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">है</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चिंपू</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जानवर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">क्या</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हुआ</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">रहता</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इंसानों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बीच</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">था</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इसलिए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसके</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">अहसास</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">इंसानों</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जैसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गए</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">थे</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मुझे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">एलर्जी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बचाने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">के</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वो</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खुद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हमसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">चला</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">गया</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">बहुत</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दूर</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ऐसी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जगह</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">जहां</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">से</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">हम</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">कभी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">वापस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">न</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">ला</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सकें</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">...
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसने</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मेरे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">लिये</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">खुद</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">को</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">त्याग</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">दिया</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";">... </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">मैं</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">उसे</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">आखिरी</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">सांस</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">तक</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">नही</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";"> </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">भूल</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif";">
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">पाऊंगा।</span></b><b><span style="font-family: "mangal" , "serif";"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">19 July 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">D-2290 Indira Nagar</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">Lucknow - 226016</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-bidi-language: HI;">mob 7505663626</span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-36896998442268566942017-07-18T14:11:00.003-07:002017-08-13T03:08:37.598-07:00मर्दों से बेहतर अचार बनाने वाला नहीं<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">- </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiv8bzFmZHHgacnfQBKgDFiG2LjY8RZHc7yeM9RHoLndp-DxP9dm9KLygrRbisrJ7xrSTFhrKGMLnvDedKpbFyaUTGgwy5teH6dX_ntY2EgfjoJnkW8nqA3_VappzSqY5M_5CWQIk_8YRo/s1600/Pickle.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="400" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiv8bzFmZHHgacnfQBKgDFiG2LjY8RZHc7yeM9RHoLndp-DxP9dm9KLygrRbisrJ7xrSTFhrKGMLnvDedKpbFyaUTGgwy5teH6dX_ntY2EgfjoJnkW8nqA3_VappzSqY5M_5CWQIk_8YRo/s200/Pickle.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">किसी मॉडल या सिनेमा की नायिका के हाथ बना अचार!
</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">नहीं</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मैं तो कतई नहीं लूंगा। क्योंकि मुझे मालूम है कि इनके पास आउटडोर के इतने ज्यादा
काम हैं कि दम मारने की फुरसत नहीं। यह तो सिर्फ बेचने के लिए खड़ी है। इसके लिए इन्हें
ढाई-तीन लाख से कम नहीं मिलेंगे। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">फिर खतरे भी तो बहुत हैं। पत्नी देखेगी तो मीन
मेख निकालेगी - इससे अच्छा तो मैं बना लेती हूं। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हालांकि मुझे मालूम है वो झूठ बोल रही है। वो
भी इससे बढ़िया और टेस्टी नहीं बना सकती। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हम तो उस विचारधारा के लोगों में से है जो मानते
हैं कि मर्दों से बेहतर न कोई कुक है और न कोई अचार बनाने वाला। अब बाज़ारवाद के और
बिक्री के इस दौर में किसी नायिका को खड़ा करना मजबूरी है ताकि कोई सवाल न उठा सके।
अब किसी में अनुष्का शर्मा को चैलेंज करने की हिम्मत है भला</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">? <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>यों धारणा है कि पड़ोसन के हाथ का बना अचार सबसे
बढ़िया होता है। लेकिन राज की बात बताऊं आजकल की पड़ोसनों को किटी पार्टियों से फुरसत
नहीं। वो भी बाज़ार से ही खरीद कर लाती है और जलाने के लिए कह देती है - मैंने अपने
हाथों से बनाया है। शर्मा जी तो बस नाम के हैं। कुछ नहीं आता जाता है। दिन भर तो फेस
बुक से चिपके रहते हैं। </b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">पुराने ज़माने में बाज़ार के अचार का चलन नहीं था।
मातायें घर में बनाती थीं। मेरी मां भी बनाती थी। आम का और शलजम का। हरी मिर्च</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">लाल मिर्च और नींबू भी। आम को मुझे पसंद नहीं
था। स्कूल जाते हुए एक पराठे के साथ थोड़ा नींबू का अचार रख देती। और डब्बा खाली</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">पेट फुल्ल। </span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अब तो अचार खाये मुद्दत हो गयी। अब अचार अच्छा
नहीं लगता। पत्नी की जली-कटी सुन लेता हूं</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">इसमें भी किसी भी बेहतरीन चटपटे अचार जैसा मज़ा है। न हींग लगी न फिटकरी। बिलकुल
फ्री में।</span></b><b><span style="color: #1d2129; font-family: "inherit" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">19 July 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">D-2290 Indira Nagar</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">Lucknow - 226016</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="color: #1d2129; font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">mob 7505663626</span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-38747513874684429652017-07-18T01:04:00.005-07:002017-08-13T03:09:02.761-07:00दोनों के पति एक जैसे<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: 14.0pt;">-
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQkxZjccpmFqI6VcHL7ACRCM5qKE5RzDxqdbe3LmRTJfJA15XRlzwpd-pvc38V4kptTvcw6N8VciYHIpHNIdrsq7stdykUMHV8O_Am2tf4ByEvXZ9cZrjFB_GjY9YC5WPFZKsourpncVc/s1600/Husband22.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="210" data-original-width="351" height="119" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQkxZjccpmFqI6VcHL7ACRCM5qKE5RzDxqdbe3LmRTJfJA15XRlzwpd-pvc38V4kptTvcw6N8VciYHIpHNIdrsq7stdykUMHV8O_Am2tf4ByEvXZ9cZrjFB_GjY9YC5WPFZKsourpncVc/s200/Husband22.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उस दिन मुद्दत के बाद उषा को उसकी सहेली स्नेहा मिलने आई। दस साल पहले वो उसकी
शादी में आई थी। दोनों ने ज़िंदगी के खट्टे-मीठे अनेक पल शेयर किये। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उषा बेहद उत्साहित है - दस मिनट रुक। ऑफिस का टाइम ओवर होने ही वाला है। घर चलते
हैं। अपने हस्बैंड से भी तुझे मिलाउंगी। रात का खाना साथ खाएंगे। फिर मैं तुझे तेरी
मौसी के घर ड्राप कर दूंगी। और हां कल संडे है। वो भी हम साथ गुजारेंगे। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">स्नेहा भी बहुत जोश में है - ठीक है। लेकिन</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मैं तेरे हसबैंड से
मिल चुकी हूं। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उषा हैरान होती है - कहां</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">? <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">स्नेहा - आज ही। यहीं हज़रतगंज में। एक कॉफी शॉप पर। अपने दोस्तों के संग था। उसी
ने मुझे पहचाना था कि क्या आप स्नेहा सक्सेना हैं</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">?<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उषा हैरानी से - तो तूने क्या कहा</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">?
<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">स्नेहा - मैंने कहा</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हां। फिर वो बोला</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मेरी याददाश्त कभी
गलत हो ही नहीं सकती। मेरी वाइफ ने जो डिस्क्रिप्शन आपके बारे में किया है ठीक उसी
के अनुरूप हैं। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उषा को यकीन नहीं हो रहा था। उसका पति तो एक नंबर का चुगद है। सीट से उठता ही नहीं।
साला</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">दिन भर कमाने के चक्कर में पड़ा रहता है। ये दो नंबर की कमाई वालों के साथ यही दिक्कत
है। आठ से पहले तो घर ही नहीं आता। न अपनी पर्सनल लाइफ से और न पर्सनालिटी से मतलब।
</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उषा पूरी तरह यकीन कर लेना चाहती है - खैर ये बता</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">क्या मेरा पति मेरी
बुराई कर रहा था</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">? <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">स्नेहा बोली - नहीं तो। उलटे तारीफों के पुल बांध रहा था। कह रहा था मेरी पत्नी
तो मुमताज़ महल है। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उषा की हैरानी बढ़ती जाती है - अच्छा तो ज़रूर कह रहा होगा कि मेरी पत्नी खाना बनाना
नहीं जानती। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">स्नेहा - नहीं तो। ऐसा तो नहीं बोला वो। उलटे कह रहा था कि मेरी पत्नी जैसा खाना
और कोई नहीं बनाता। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>उषा को यकीन नहीं आ रहा है - अच्छा तो ज़रूर मेरी मां की बुराई कर रहा होगा। </b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">स्नेहा बोली - नहीं। बिलकुल नहीं। बल्कि कह रहा था कि मां हो या सास दोनों में
एक सी मां दिखती है। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">उषा हंस पड़ी - फिर वो मेरा पति हो ही नहीं सकता। तू किसी और से मिली होगी। चल चलें
घर। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;"><br /></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">स्नेहा ने मन ही मन खुद को थैंक्स कहा - शुक्र है तेरा हस्बैंड भी मेरे हसबैंड
जैसा खड़ूस है। मैं तो ख़ामख़्वाह डर रही थी कि ऐसा न कि तेरा वाला स्मार्ट हो। चलो अच्छा
है। इत्मीनान हो गया। सब साले एक जैसे हैं। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: 14.0pt;">-<o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">नोट - एक चुटकुले पर आधारित साल भर पहले की पोस्ट। आज भी ताज़ी है।</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">18 July 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">D-2290 Indira Nagar</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">Lucknow - 2290</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">mob 7505663626 </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-5524063792963208812017-07-16T23:50:00.003-07:002017-08-13T03:09:45.391-07:00धर्मपुत्र - तक़सीम की एक तस्वीर यह भी<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">- वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5ndfL_KfKvddN-nMWSM0nfn8dFdHrCTlH5r3wLZ1XUKIM-BdkvjJ568T_l2wTJdwrjBM-z5wQ0kNdqZSV7an9JiCOacYny9ETZDcbkXpygJ5S4hneN-NZ3N8Iw3i8gIMaql3hMSEIA30/s1600/Dharmputra-movie.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1093" data-original-width="626" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5ndfL_KfKvddN-nMWSM0nfn8dFdHrCTlH5r3wLZ1XUKIM-BdkvjJ568T_l2wTJdwrjBM-z5wQ0kNdqZSV7an9JiCOacYny9ETZDcbkXpygJ5S4hneN-NZ3N8Iw3i8gIMaql3hMSEIA30/s200/Dharmputra-movie.jpg" width="114" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">सन १९४७ की तक़सीम की वज़ह से पैदा हुए फसादों में लाखों हिन्दू- मूसलमानों की जानें
गयीं। यह वाक्या मामूली नहीं है । दुनिया की सबसे बड़ी मानवीय त्रासदियों में शुमार
है। </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">लाखों परिवार उधर से उजड़ कर इधर आये और इधर से उधर गए। तिजारत अर्श से फर्श पर
आ गिरी। लेकिन इस संबंध में मुझे एक भी क्लासिक या दस्तावेज़ी फ़िल्म याद नहीं आती है
सिवाय भीष्म साहनी के उपन्यास </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">'</span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">तमस</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">' </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">पर आधारित इसी नाम की टेलीफिल्म। जो दंगों की भयावता और रोशनी
ही नहीं डालती बल्कि उद्वेलित भी करती है।
</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">बीआर चोपड़ा की १९६१ में बनी </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">'</span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">धर्मपुत्र</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">' </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">एक नाकाम प्रयास के बावजूद एक अच्छी फिल्म थी। लेकिन यादगार
नहीं बन पायी। आचार्य चतुरसेन के इसी नाम के नॉवल पर आधारित इस फ़िल्म का आने से पहले
बड़ा शोर था। नामी बीआर के छोटे भाई</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">, '</span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">धूल का फूल वाले</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">' </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">मशहूर यश चोपड़ा इसे डायरेक्ट कर
रहे हैं। नेहरू की सेक्युलर सोच आगे बढ़ेगी। शशिकपूर की बतौर एडल्ट पहली फ़िल्म थी। </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">'</span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">धूल का फूल</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">' </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">में एक अवैध हिंदू संतान मुसलमान के घर में परवरिश पाती है.</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">…</span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">न तू हिन्दू
बनेगा न मुसलमान बनेगा</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">, </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">इंसान की औलाद है इंसान बनेगा</span></b><b><span style="background: white; font-family: "calibri" , sans-serif;">…</span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">लेकिन पालक उसे हिंदू ही रखता
है। </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">लेकिन </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">'</span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">धर्मपुत्र</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">' </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">ने इसे पलट दिया। एक हिंदू के घर मुस्लिम संतान परवरिश पाकर
कट्टर मुस्लिम विरोधी बनती है। तक़सीम की वज़ह से पैदा फसादों की रोह में बहकर वो उस
घर के लोगों की जान लेने पर उतारू हो गया</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">, </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">जिसने उसे जन्म दिया था। लेकिन
जब वो असलियत से रूबरू हुआ तो उसे कोफ़्त हुई। </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">इस फ़िल्म ने बहुत सवाल पैदा किये। उस मुस्लिम बच्चे को असलियत बताने के कई मौके
आये तो पालक मां-बाप ने असलियत क्यों न बताई</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">? </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">बावजूद बेहतरीन परवरिश के चलते
बच्चा कट्टर क्यों हुआ</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">? </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">हज़म न होने वाले और भी तमाम वाकये थे फिल्म में। </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">जब किसी ऐतिहासिक घटना को लेकर फ़िल्म बनती है तो उसे पूरी तरह दस्तावेज़ी न होने
का बावजूद दस्तावेज़ी होने के क़रीब दिखना चाहिए। ट्रीटमेंट बहुत प्रभावशाली होना चाहिए।
यहीं यह फिल्म मात खा गयी। फिल्म बॉक्स ऑफिस पर औंधे मुंह गिरी। निराश बीआर चोपड़ा/यश
चोपड़ा ने दुबारा सांप्रदायिक एकता जैसे ज्वलनशील कथानक पर फ़िल्म नहीं बनाई। </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>कुछ अच्छी बातें भी हुईं। प्रेजीडेंट का सिल्वर मेडल अवार्ड मिला - बेस्ट हिंदी
फ़ीचर फिल्म। और अख्तर उल ईमान का बेस्ट डायलॉग का फिल्मफेयर अवार्ड। ज़बरदस्त शोहरत
मिली एन.दत्ता के संगीत और साहिर के गीतों को।
खासतौर पर यह तीन गाने बहुत मशहूर हुए - </b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">काबे में रहो चाहे काशी में (बलबीर</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">, </span></b><b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">महेंद्र कपूर)
</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">निस्बत तो उसी की जात से है </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">तुम राम कहो के रहीम कहो </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">मतलब तो उसी की बात से है</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">यह मस्जिद है वो बुतख़ाना </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">चाहे यह मानो चाहे वो मानो</span></b><b><span style="background: white; font-family: "calibri" , sans-serif;">…</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"> <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">धरती की सुलगती छाती के बेचैन शरारे पूछते हैं (महेंद्र कपूर)</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">तुम लोग जिन्हें अपना न सके वो खून के धारे पूछते हैं </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">सड़कों की जुबां चिल्लाती है </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">सागर के किनारे पूछते हैं </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">ये किसका लहू है कौन मरा </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">ये जलते हुए घर किसके हैं </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">ये कटते हुए तन किसके हैं </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">तक़सीम के अंधे तूफ़ां में </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">लुटते हुए गुलशन किसके हैं </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">बदबख़्त फ़िज़ाएं किसकी हैं </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">बरबाद नशेमन किसके हैं.</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">… <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">मैं जब भी अकेली होती हूँ (आशा भोंसले)</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">तुम चुपके से आ जाते हो </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">और झांक के मेरी आंखों में </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">बीते दिन याद दिलाते हो </span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">-</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif;">लेकिन त्रासदी यह रही कि किसी को भी अवार्ड नहीं मिला</span></b><b><span style="background: white; font-family: "mangal" , serif;"><o:p></o:p></span></b></div>
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif; font-size: 12pt;">---</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif; font-size: 12pt;">17 July 2017</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif; font-size: 12pt;">---</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif; font-size: 12pt;">D-2290 IndiraNagar</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif; font-size: 12pt;">Lucknow - 226016</span></b><br />
<b><span lang="HI" style="background: white; font-family: "mangal" , serif; font-size: 12pt;">mob 7505663626</span></b></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2071348048963562648.post-66502148482625647862017-07-16T02:56:00.003-07:002017-08-13T03:10:16.336-07:00झूमो-नाचो कि मुनिया आई है...<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-size: 14.0pt;">-
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">वीर विनोद छाबड़ा</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEipTBoZJJrcpskVYpFg_8eMYYbCM3rgvfugEFIkpIIPBNOT9CO6Ib2f875xby5BPPt3LkItroql0paNwM1YDqnRYxQyrq_o7YpYRJlMKPBzZukExlvivGlBitGCMB-eeUtN7BrQg5qWwGY/s1600/Baby+boy.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="709" data-original-width="1254" height="112" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEipTBoZJJrcpskVYpFg_8eMYYbCM3rgvfugEFIkpIIPBNOT9CO6Ib2f875xby5BPPt3LkItroql0paNwM1YDqnRYxQyrq_o7YpYRJlMKPBzZukExlvivGlBitGCMB-eeUtN7BrQg5qWwGY/s200/Baby+boy.jpg" width="200" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हमें याद है कि जब गुड़िया पैदा होती थी तो महीने बाद सूचना दी जाती थी। वो चिट्ठी
का ज़माना था। लेकिन गुड्डू पैदा होते ही एक बंदा टेलीग्राफ़ ऑफिस दौड़ा दिया जाता था।
उसके हाथ में एक सूची होती थी जिनको तार भिजवाना होता था। मौसा</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">फूफा</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मामा और चाचा सबको</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">किसी को न छोड़ना। साथ
में यह भी लिख दिया जाता था - </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">Inform
all. <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">हमें याद है जब हमारी बेटी हुई थी तो हम दौड़े दौड़े अपनी बुआ को बताने गए थे। हमने
खुश होकर बताया था कि हमने खानदान की रवायत भी कायम रखी है। बुआ ने हमारा माथा चूमा
था और आशीर्वाद में पांच रूपए दिए थे। साथ ही यह भी कहा था कि हौली बोल</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">कोई सुणेगा ते पागल
कहेगा। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">आज बहुत कुछ बदल चुका है। टेकनोलोजी बदल गई बस। मोबाईल क्रांति हो गई है। यात्रा
की पहली पसंद हवाई जहाज है। हाथ में महंगा मोबाईल है। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;"></span></b></div>
<a name='more'></a><b>लेकिन मानसिकता वही है। अभी उस दिन अस्पताल के बाहर एक नौजवान के ख़ुशी के मारे
पैर ज़मीन पर नहीं पड़ रहे थे। दद्दा</b><b><span style="font-size: 14.0pt;">,
</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">पाये लागी। आपके आशीर्वाद से अभी अभी बेटा हुआ है...अड़ोस-पड़ोस
सबको ख़बर दे दियो। वो इसी तरह के दस-पंद्रह फ़ोन और मारता है। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">अस्पतालों में अक्सर मिठाई के डिब्बे खुलते देख हम समझ जाते हैं कि कोई गुड्डू</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">मुन्नू या चिंटू ने
दुनिया में क़दम रखा है। किसी को मोबाईल पर उदास उदास सा बात करते देखता हूं तो हम तुरंत
अंदाज़ा लगा लेते हैं कि ज़रूर किसी गुड़िया या मुनिया ने जन्म लेकर परिवार को घोर चिंता
और संकट में डाल दिया है।</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">लेकिन आज भी कुछ परिवार हैं</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">जिनके घर मुन्नी के पैदा होने पर बड़ा भारी उत्सव मनाया जाता है। कहते हैं</span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;">, </span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">लक्ष्मी आई है। हमें
ऐसे उत्सवों में जाने से जो ख़ुशी हासिल होती है उसे शब्दों में बयां करना मुश्किल हो
जाता है। </span></b><b><span style="font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">16 July 2017</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">---</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">D-</span></b><b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">2290 Indira Nagar</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="HI" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 14.0pt;">Lucknow-226016</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "mangal" , serif;"><span style="font-size: 18.6667px;"><b>mob 7505663626</b></span></span></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/00933750060556365075noreply@blogger.com0